Literatuurinformatie
GEDENKBOEK bij het emeritaat van O. Prof. Dr. Techn.
Fritz Löschner, rector van het geodetisch instituut aan de
Rheinisch Westfalische Technische Hochschule te Aken,
op 30 september 1977
Het gedenkboek bestaat uit een groot aantal artikelen. De
onderwerpen (het ene actueler dan de ander) zijn van uiteen
lopende aard binnen het gebied van de terrestrische en bij
zondere metingen. Naast verschillende theoretische en be
schouwende verhalen voeren de meer praktisch gerichte
(zowel instrumenteel als toepassingen) de boventoon.
De twee omvangrijkste onderwerpen die aan de orde komen
zijn
1. De bijzondere toepassingen van de fotogrammetrie (211
blz.), waarin o.a. duidelijk naar voren komt de rol van de
fotogrammetrie in de archivering van (oudheidkundige)
gebouwen en kunstvoorwerpen. Verschillende artikelen
zijn rijk geïllustreerd met mooie foto's en tekeningen.
2. Ingenieursmetingen (92 blz.), met o.a. verslagen van bij
zondere metingen.
Het curriculum vitae van Löschner is een aaneenschakeling
van werkgebieden, die de gehele geodesie bestrijken. Afge
studeerd als bouwkundig en als geodetisch ingenieur heeft
Löschner zich o.a. beziggehouden met: waterpassen, trian-
guleren, deformatiemetingen, precisiemetingen, uitzetten,
metingen bij montage en afstelling van machines in elektrici
teitscentrales, kartografie, ruimtelijke ordening, kadaster,
terrestrische fotogrammetrie.
Het boek (482 blz.) is verdeeld in 7 hoofdstukken, elk be
staande uit verschillende artikelen, welke geschreven zijn
door collega's, studenten en vrienden.
De onderwerpen, die per hoofdstuk aan de orde komen zijn:
Hoofdstuk 1: fotogrammetrie t.b.v. architectuur en kunst
voorwerpen
fotogranimetrische opnamen van kastelen; fotogrammetrie
en de monumentenzorg; opname en tekeningen van het
kunstvoorwerp „Dommonstranzfotogrammetrische op
namen van gebouwen voor documentatie en bewijs; gebruik
van de Wild P31 en P32 camera voor architectonische doel
einden; fotogrammetrische documentatie van kunstvoor
werpen.
Hoofdstuk 2: algemene fotogrammetrie
invloed refractie en aardkromming op modelmeting; moge
lijkheden grootschalige (1500-12000) opnamen met kosten
aspecten; röntgenfotogrammetrie; invloed automatisering
op bouw fotogrammetrische instrumenten; foutenvoort-
planting in een terrestrisch fotogrammetrisch model; in
dustriële toepassingen met eenvoudige fotogrammetrische
instrumenten.
Hoofdstuk 3: algemene geodesie
continu registrerend flesjes-waterpasinstrument; uitzetten van
parallelkrommen en klotoïden; mogelijke fouten bij het ge
bruik van een hoog punt (zendmast) in het primaire net van
West-Berlijn; verschillende mogelijkheden van getallen-
registratie in het terrein; invloed van nieuwe hoek- en af
standsmeters op de meetmethode.
Hoofdstuk 4: ingenieursmetingen
precisie flesjes-waterpasinstrument; tendens in de ontwikke
ling van ingenieursmetingen; enkele werkverslagen van inge
nieursmetingen van verschillende stuwmeren; verslag van de
metingen van vaste punten bij een deformatiemeting gedu
rende een aantal jaren; controlemetingen van een kerk ge
durende werkzaamheden aan de omliggende straten; pro
blemen (meettechnische en mathematische) bij de metingen
bij het plaatsen van turbines; deformatiemetingen (theorie);
nauwkeurigheid van uitgezette punten; meetactiviteiten bij
het uitzetten van wegen zonder eerder uitgezette beton-
randen.
Hoofdstuk 5: elektronische afstandsmeting
het verhogen van de nauwkeurigheid bij afstandsmeting;
ontwikkeling bij de elektro-optische afstandsmeters; bereke
ning van de brekingsindex van de atmosfeer bij elektronische
afstandmeting; ontwikkeling bij de hoekaftaster van een
zelf-registrerende tachymeter.
Hoofdstuk 6puntsbepaling
berekening van onbekenden en gewichtscoëfficiënten voor de
geëlimineerde tussenpunten van 1-dim. netten; effect van het
uitsmeren bij vrije affiene vervormingen.
Hoofdstuk 7overige onderwerpen
waardeprobleem van grond en bodem in Duitsland vanaf de
18e eeuw; ontwikkelingen bij een Oostenrijkse percelen-
databank; invloed van verschillende formules ter bepaling
van de verzadigde dampdruk bij barometrische hoogteme
ting; digitaliseren van kadastrale kaarten t.b.v. vernieuwing;
overzicht van de opleiding voor geod. ir. aan de universiteit
van Venezuela; schadeclaim bij foute afbakening; ontstaan,
ontwikkelingen mogelijkheden van een digitaal terreinmodel.
Het „Festschrift" is onder nr. 23 in de „Veröffentlichungs-
reihe des Geodatischen Instituts der RWTH Aachen" voor
de prijs van DM 20,(incl. portokosten) te bestellen bij
bovenstaand instituut.
R. C. Neleman
Zeitschrift fur Vermessungswesen
103(1978)4 Heindl-Reinhart: Eine allgemeine Methode zur
Berechnung von Mininiax-Fehlern, Teil 3: Bei teils vorlie-
genden, teils projektierten Messungen. - Heitz: Bezugs- und
Koordinatensysteme für globale geodatische Methoden im
Subdezimeter-Genauigkeitsbereich. - Kempin: Zur Fehler-
theorie der Herablegung. - Czommer: Flurbereinigung - ein
Instrument zum Schutz und zur Ordnung des landlichen
Raumes. - Magel: Geodatische Hochschulausbildung aus
der Sicht der Flurbereinigung. - Schaffert: Leitungskataster.
103(1978)5 Scherer: Vorschlage zur Genauigkeitssteigerung
bei Teilkreisuntersuchungen und zur Ermittlung kurz-
periodischer Teilungsfehler. GlissmannEin Koinzidenz-
verfahren zur Messung von refraktionsfreien Richtungen. -
Williams: A Coincidence Procedure for the Measurement of
Refraction-free Directions. - Augath/Bruckner: Strecken-
messungen mit Mikrowellen im schleswig-holsteinischen An
ted des Deutschen Hauptdreiecksnetzes. - Tarczy-Hornoch:
Zur günstigsten Lösung der Stollenprojektierung bei Wasser-
kraftwerksbauten. - Ehlerl: Numerisch stabile Berechnung
spharischer Dreiecke.
103(1978)6 Pelzer: Ein indirektes Vergleichswertverfahren
unter Anwendung statistischer Methoden. - Ziegenbeinl
Hawerk: Erlahrungen bei der Pradiktion von Grundstiicks-
werten. - Neisecke: Integration terrestrischer und photo-
grammetrischer Messungen. - Kischkel: Die spezifische Iden-
titat des Koordinatenkatasters mit der Punktdatei der
AdV-Sollkonzepts und dem DST-Vermessungssystem in
Ballungsraumen. Braasch: Das Hamburger „Rechen-
kataster" als Vermessungssystem in Ballungsraumen.
Sonderheft 21(1978) Berichte zum XV. Kongress der
Fédération Internationale des Géomètres (FIG).
103(1978)7 Hallermam: Übersicht über die Literatur für
Vermessungswesen im Jahre 1977 mit einzelnen Nachtragen.
110
ngt 78