en overige punten varieert van 190 tot 820 km.
Naast het permanent actieve basisstation werden
twee mobiele ploegen ingezet. Op het basisstation
werden de cassettes van de JMR 1-ontvangers uitge
lezen en werden de waarnemingen ruw op kwaliteit
(signaalsterkte, constantheid van informatie, lengte
van de doorgangen, gelijktijdigheid met basisstation)
en kwantiteit gecontroleerd.
Voor een veilige voorlopige acceptatie van de me
tingen waren minstens 10 goede overgangen, simul
taan waargenomen op het basisstation, nodig. Een
waarnemingsperiode van minimaal 36 uur levert in
het algemeen op de breedte van Libye 25° NB)
15 tot 20 goede overgangen op. Om in het veld een
juist inzicht te hebben van de satellietdoorgangen
werden computer-extrapolaties gebruikt („satellite
alerts").
De meegenomen on-line printers werkten door de
barre condities waaraan ze werden blootgesteld
(ruw vervoer, zand en hitte) onbevredigend. Door
middel van meteorographs werden gegevens ver
zameld over temperatuur, druk en vochtigheid op
de grond t.b.v. correcties voor troposferische re
fractie.
Ondanks de inzet van slechts twee mobiele veld-
ploegen, de moeilijke terreinomstandigheden, het
doorgaans ontbreken van wegen en adequaat ver
voer werd het project na 29 waarnemingsdagen
succesvol afgesloten.
B. Liberia (maart 1977)
Ten behoeve van een studie over de mogelijkheid
om de St. Paul River in Liberia aan te wenden voor
het opwekken van elektriciteit kreeg KLM Aero-
carto opdracht een fotogrammetrische kaartering
uit te voeren met gebruik van een 31-tal te meten
Dopplerpunten welke een relatieve nauwkeurigheid
van 3 meter in de drie coördinaten dienden te
hebben.
Vele van deze punten bevonden zich in oerwoud-
gebied waardoor het probleem ontstond dat de
antennes van de JMR-ontvangers dusdanig hoog
opgesteld moesten worden dat vanuit opengekapte
plekken voldoende bruikbaar signaal ontvangen
kon worden.
Door een onderzoek eerder gedaan met verschil
lende antennetypen was reeds gebleken dat de stan-
daardantenne van de JMR-I zich niet leende voor
een verhoogde opstelling doordat gereflecteerde sig
nalen via grond en bladerdek werden ontvangen die
de metingen onbruikbaar maakten. Uit dit onder
zoek kwam een gemodificeerd antennetype voort
dat op de grond en vooral bij gebruik op een mast
of toren superieur was aan de JMR-antenne.
De afmeting van het betrokken gebied was 200 km
(langs de rivier) bij 70 km en de onderlinge afstand
tussen de punten bedroeg ongeveer 17 km.
Van te voren werd een computersimulatie van het
project uitgevoerd, hieruit bleek dat met een veilige
marge kon worden aangenomen dat de verlangde
3 meter-nauwkeurigheid gehaald kon worden uit
6 satellietovergangen van goede kwaliteit en geo
metrie. Wel dienen uiteraard de waarnemingen
simultaan gedaan te worden met waarnemingen op
het basisstation. Dit betekende ruwweg een bezet
ting per punt van 24 tot 36 uur, resulterend in 10
tot 15 waargenomen satellietovergangen.
Als basisstation werd in eerste instantie een punt
nabij de riviermonding gebruikt vanwege de aan
wezigheid van een astronomisch bepaald punt (US
Army Map Service). Later werd een tweede punt
stroomopwaarts als basisstation ingericht vanwege
zijn meer centrale ligging (operationeel voordeel).
Op beide basisstations werd gedurende 4 dagen
simultaan waargenomen.
Ondanks de vertraging die optrad doordat een heli
copter, die vanuit Nederland naar Liberia moest
worden verzonden door een havenstaking in Rotter
dam te laat aankwam zijn de waarnemingen in 44
dagen afgerond bij een inzet van twee mobiele
ploegen.
C. Suriname (januari/februari 1978)
Voor een verdere verdichting van het puntennet van
Suriname (het Noorden en het Zuid-Westen waren
reeds voltooid, terwijl een eerste-ordenet over het
hele land aanwezig is) is door de Surinaamse over
heid (Dienst Hogere Geodesie en Centraal Bureau
Luchtkaartering) gekozen voor de Doppler-satelliet-
methode. De eis was een relatieve nauwkeurigheid
van 1 meter te realiseren en een ruim overbepaalde
aansluiting met het bestaande primaire net en de in
Suriname aanwezige punten van het Amerikaanse
Hirannet tot stand te brengen.
30
ngt 79
