vele gevallen immers speelt de burger als zakelijk of
persoonlijk gerechtigde tot de grond een grote rol.
De persoon kan optreden als: eigenaar, belasting
plichtige, gerechtigde in een ruilverkaveling. De er
varing heeft uitgewezen dat in geautomatiseerde sys
temen bij het muteren van persoonsgegevens gemak
kelijk persoonsverwisseling plaatsvindt indien b.v.
het adres van de persoon moet worden gemuteerd.
Deze persoonsverwisseling voorkomt men door het
opnemen van een eenduidig centraal gegeven per
soonsnummer. Het behoeft geen nader betoog dat
aan de mogelijkheid om een landinformatiesysteem
aan een persoonsregistratie te koppelen van over
heidswege beperkingen moeten worden gesteld en
dat deze aan strenge controle moet worden onder
worpen. Overigens dient de overheid - indien zij
van deze mogelijkheid gebruik maakt - zich ook
zelf aan de gestelde beperkingen alsmede aan het
toezicht te onderwerpen.
Het is nagenoeg steeds de overheid die landinforma-
tiesystemen opbouwt en onderhoudt. Dit doet de
overheid niet alleen voor eigen gebruik bij het ver
richten van haar bestuurlijke taken, maar ook ten
behoeve van de behartiging van maatschappelijk
belangrijke verworvenheden als rechtszekerheid en
rechtsbescherming van de burger. Dit brengt mij er
toe, hoewel het niet direkt met de coördinatie van
landinformatiesystemen te maken heeft, aandacht
te schenken aan de openbaarheid van de voor de
burgers belangrijke gegevens.
De openbaarheid van gegevens m.b.t. grond is geen
novum. Van de thans bestaande grondregistraties
in vele landen (Openbare Registers, Grundbuch,
Kadaster) is deze openbaarheid reeds lang een in
tegrerend bestanddeel van het systeem. In het kort
gezegd bepaalt in vele landen de wet dat pas nadat
publikatie van de rechtshandeling m.b.t. grond heeft
plaatsgevonden, het rechtsgevolg intreedt. Verder is
veelal tevens bepaald dat iemand die op het gepu
bliceerde is afgegaan door de wet tegen aanspraken
van derden wordt beschermd.
De gecompliceerdheid van de maatschappij heeft
ertoe genoodzaakt dat er steeds meer lasten en ver
plichtingen op onroerende goederen worden gelegd.
Genoemd kunnen worden: gedogensverplichtingen,
pachtrechten, monumentenzorg, ruilverkavelings-
lasten, natuurbescherniingsbelang, etc. Deze ver
plichtingen en lasten gaan over op de rechtsverkrij
ger (hebben zakelijke werking). Deze publiekrech
telijke eigendoms- en gebruiksbeperkingen moeten
niet alleen geregistreerd, maar ook openbaar ge
maakt worden op een wijze dat de burger alsmede
andere overheidsorganen hiervan kennis kunnen ne
men. Het ontwikkelen van een stelsel van openbaar
heid van de publiekrechtelijke rechtstoestand van
onroerend goed is uit een oogpunt van rechtsbe
scherming van groot belang. Veelal is de registratie
van publiekrechtelijke eigendoms- en gebruiksbe
perkingen soms voor de burger vaak belangrijker
dan de registratie van privaatrechtelijke beperkin
gen, aangezien de beperkingen krachtens publiek
recht soms veel ingrijpender zijn dan die krachtens
privaatrecht. Nagegaan zou moeten worden hoe
men de registratie van deze eigendoms- en gebruiks
beperkingen meer gecoördineerd kan doen plaats
vinden. Indien de wetgever nieuwe publiekrechte
lijke rechten en lasten invoert, zal men er naar moe
ten streven deze openbaar te maken o.a. middels
publikatie in bestaande vastgoedsystemen. Daartoe
leent zich soms bijzonder het landregistratiesysteem
waarin ook de zakelijke rechten zijn opgenomen.
Veel ruimtelijke, economische en sociaal-culturele
problemen blijven niet meer beperkt tot de eigen
landsgrenzen; zij vragen een internationale bestu
dering en oplossing. Hierbij dient soms gebruik te
worden gemaakt van de in eigen land in landinfor
matiesystemen opgenomen gegevens. Wil men ook
op internationaal niveau effectief en snel kunnen
werken met de benodigde gegevens, d.w.z. met ge
gevens die i.e. aan grond zijn gekoppeld, dan zal men
ook internationaal moeten komen tot afspraken
voor het eenduidig aanduiden van relevante gege
vens. Vooral zal dit zich voordoen bij thema's die
op kaarten worden afgebeeld.
4 Regelen voor het functioneren van een land-
informatieysteem
Zoals reeds eerder is gesteld zullen landinformatie
systemen veelal door de overheid worden opge
bouwd en in stand gehouden. Omdat deze landin
formatiesystemen geautomatiseerd zijn en worden,
zal men zich in verband met de specifieke facetten
48
ngt 79
