Omtrek en inhoud van een geautomatiseerd
grondbedrijfssysteem
9e jaargang no. 4, april 1979
Eveline C. C. Beneder-Blitz
Inleiding
Hoe is de immense hoeveelheid gegevens, die in een
grondbedrijfsadministratie een rol spelen, te groe
peren tot een overzichtelijk en bruikbaar geheel?
Welke gegevens moeten wél in overzichten worden
gepresenteerd, welke niet, welke moeten op afroep
beschikbaar zijn, welke moeten meetellen voor re
sultaten? Uit het vorige artikel over dit onderwerp
(NGT, september 1978) moge duidelijk geworden
zijn, dat aan de systeemopbouw als eis gesteld moet
worden, dat de vier principes van een goed grond
bedrijfssysteem tot hun recht komen: het principe
van de continue tussenstand, het principe van de
volledigheid, het principe van de koppeling geld/
grond en het principe van de relativiteit.
Er moeten keuzen worden gemaakt: niet alle be
schikbare gegevens zijn nodig, en - omgekeerd -
niet alle gegevens die wel interessant zouden zijn,
zijn beschikbaar. De resultante van een iteratiepro
ces van afwegen, kiezen en ordenen wordt dan uit
eindelijk een concreet grondbedrijfssysteem.
De bestanden
Allereerst is er in het Eindhovense grondbedrijfs
systeem gekozen voor vier activiteitenbestanden:
het verwervingsbestand, het beheersbestand, het
werkenbestand en het uitgiftebestand. Deze vier ac
tiviteitenbestanden komen samen in één overkoepe
lend overzicht: het exploitatiebestand. Daarnaast
wordt een visueel overzicht geboden door twee soor
ten kaarten, de beheers- en verwervingskaarten ener
zijds en de uitgifte- en werkenkaarten anderzijds. De
vier activiteitenbestanden zijn gekozen in overeen
stemming met de vier uitvoerende werkzaamheden
in een grondbedrijf: verwerving, beheer, uitvoering
van werken en uitgifte. Deze vier uitvoerende werk
zaamheden zijn ook organisatorisch gescheiden, al
hoewel er inhoudelijk natuurlijk dikwijls wel een
sterke onderlinge afhankelijkheid is: een weg kan
pas aangelegd worden, nadat de grond verworven
is; een verkoop kan pas plaats vinden, nadat oude
opstallen gesloopt zijn.
Speciale aandacht voor het beheersbestand
Speciale vermelding verdient het tweede onderdeel:
beheer, dat wil zeggen het beheer in de tijd tussen
aankoop en uitgifte. Dit onderdeel wordt helaas
vaak als stiefkindje behandeld, zowel administratief
als qua beleid: veel grond blijft heel lang braak lig
gen, terwijl er best mensen zijn, die er volkstuintjes
hadden willen huren; over het onderhoud van de
aangekochte woningen worden geen concrete afspra
ken gemaakt, zodat soms de slopers komen als de
schilders een huis net aan het opknappen zijn. Toch
moet bij nadere beschouwing geconstateerd worden
dat beheer een belangrijk onderdeel van het grond
bedrijf is. Het beheer, en daarmee dus de beheers-
administratie is de schakel tussen enerzijds verwer
ving, anderzijds uitgifte en bouwrijp maken, tussen
de oude en de nieuwe verkaveling, tussen hoe het
was en hoe het misschien gaat worden.
En temidden van dit proces van veranderingen is het
beheersbestand nu juist het enige vaste, het enige
aan de grond bindende element. Die grond die in
beheer Is, is altijd buiten aan te wijzen. Daardoor is
het beheersbestand ook het enige onderdeel in het
grondbedrijfssysteem dat aan het vast-goed-systeem
gerelateerd kan worden. Hoe belangrijk dat is,
wordt duidelijk als men denkt aan de eis van volle
digheid: doordat in het vast-goed-bestand het ge-
79
Vervolg op het artikel Een grondbedrijf? ja graag!"
ngt 79
57