Een nieuwe generatie registrerende tachymeters
9e jaargang no. 7, september 1979
J. Denekamp
1 Inleiding
Alvorens een nieuwe generatie te beschrijven, wil
ik aandacht schenken aan de ouders en voorou
ders en aan de familie waaruit deze generatie is
voortgekomen.
Tachymeters zijn er reeds geruime tijd. De eerste
tachymeters werkten ten behoeve van de lengte
meting volgens het principe van de optische af
standmeting, waarbij de verschillende construc
teurs allerlei slimme constructies bedachten, om
zonder rekenwerk de horizontale afstand en het
hoogteverschil te verkrijgen.
De grote doorbraak voor de tachymeter en daar
mee voor de voerstraalmethode kwam met de
ontwikkeling van de electromagnetische afstand
meting.
De eerste afstandmeters, die voor het meten van
de afstand gebruik maakten van electromagneti
sche golven waren nog groot en zwaar en slechts
door gespecialiseerde mensen te bedienen. Toen
de gebruikelijke electronenbuizen vervangen wer
den door transistoren werd de omvang van de
apparatuur minder. Er kwam een groot aantal
apparaten beschikbaar waarmee op snelle en een
voudige wijze nauwkeurig afstanden konden wor
den gemeten. In figuur 1 is achter een aantal
fabrikanten van electromagnetische afstandmeters
in de eerste kolom een aantal „pure" afstand
meters vermeld, waarvan een groot aantal nog
door de betreffende fabrikant geleverd wordt.
De miniaturisering van de electronische onderde
len ging echter door. Dit gaf mogelijkheden de
afstandmeter zo klein en licht te maken, dat de
afstandmeter op de alhidade of op de richtkijker
van de theodoliet geplaatst kon worden, waardoor
een stuk gereedschap ter beschikking kwam, dat
uitstekend voor het verrichten van voerstraal-
metingen geschikt was (zie figuur 1). De afstand
meter werd nu aan de theodoliet gekoppeld. Door
bepaalde fabrikanten werd de afstandmeter zelfs
met de theodoliet geïntegreerd tot één instrument.
Fig. 1. Overzicht electromagnetische afstandsmeters/
tachymeters.
afstandmeters
afstandmeters
op theodoliet
afstandmeters geïntegreerd
met theodoliet
„nieuwe generatie"
niet reg.
wel reg.
WILD
Di 10, Di 3, Di 3S
Tachymat TC1
HP
3800 A, 3805 A, 3808 A
3810 A
3820A
KERN
DM 1000. Mekometer 3000
DM 500, DM 501
El, E1A, E2A/DM 501
ZEISS
Eldi 1
Eldi 2, Eldi 3
SM11,SM4,Elta4
Reg Elta14
Elta2
AGA
4, 6,6A, 6B, 6BL, 600
10,12,12A,14,120
700, 710
KenE
Autoranger
Vectron /Autoranger
PLESSEY
MRA4, MA100, CA 1000
CD 6
(Tellurometer)
ngt 79
107