Verslagen
ngt 79
DE GROOTSCHALIGE BASISKAART VAN NEDER
LAND IN HET GEBRUIK
I'roduktie in Friesland
De G.B.K.N.-vervaardiging vormt in Friesland een niet
meer weg te denken aktiviteit. Eind 1979 zullen volgens
de planning 4 projecten met een totale oppervlakte van
656 km2 grootschalig in kaart zijn gebracht (schaal
1:1000).
Deze projecten zijn: Het Bildt (123,5 km2), Midden-Tjon-
ger (178 km2), Dantumadeel (160 km2) en Tietjerkstera-
deel (194,5 km2). Op één kaartblad is !/i km2 afgebeeld.
Het aantal vervaardigde kaarten bedraagt dan zodoende
1312. Vanaf de invoering van de G.B.K.N. (bij K.B. van
9 juli 1975) tot 1 januari 1980 betekent dit een jaarpro-
duktie van ongeveer 150 km2 (300 kaarten). Voor de
jaren 1980 en 1981 staan 2 nieuwe projecten op stapel,
te weten Koudum (153 km2) en Haulerwijk (140 km2).
Voorlichting
Om de potentiële nieuwe afnemers in de 2 nieuwe pro
jecten een inzicht te geven in het vervaardigingsproces en
de gebruiksmogelijkheden van de G.B.K.N. is op 18 april
1979 een voorlichtingsdag georganiseerd door de afde
ling Projecten van de Dienst van het Kadaster en de
Openbare Registers in Friesland en de Provinciale Kaar-
terings Commissie (P.K.C.).
De voorlichting vond plaats bij het Kadaster. Van de 20
uitgenodigde instanties waren er 17 verschenen. Het be
trof gemeenten, waterschappen en regionale nutsbedrij
ven. Daarnaast waren aanwezig vertegenwoordigers van
de P.K.C., het Kadaster en provinciale nutsbedrijven. Het
was een overwegend „technisch" gezelschap van onge
veer 40 personen. Voor de meesten betekende dit een
eerste kennismaking in hun eigen sfeer met de G.B.K.N.
De voorlichting bestond uit 3 elementen:
a. Elke aanwezige instantie werd een informatieset
G.B.K.N. overhandigd. In deze set was het volgende
opgenomen: overzichtskaart G.B.K.N.-projecten in
Friesland; lichtdruk van een G.B.K.N.; lichtdruk be
stemmingsplan met G.B.K.N.-ondergrond; gedeelte
G.B.K.N. (geleverd produkt); inhoudsomschrijving
G.B.K.N.; reprografisch systeem; K.B. met nota van
toelichting 9 juli 1975; samenstelling P.K.C. Friesland;
2 informatieformulieren van het Kadaster over
G.B.K.N. en automatisering kaartvervaardiging.
b. Er was een expositie opgesteld, welke toonde: het ver
vaardigingsproces van de G.B.K.N.; een aantal toe
passingen bij nutsbedrijven, gemeenten en Kadaster
zoals: leidingenkaarten; bestemmingsplannen en werk
plans II ruilverkaveling; ook waren een aantal „oude"
leidingenkaarten opgehangen.
c. Er werd door een vijftal gebruikers van de G.B.K.N.
een inleiding gehouden. Hierbij kwam een breed toe
passingsgebied naar voren. Dit is in Friesland moge
lijk, omdat hier ruime ervaring is opgedaan. Deze
inleidingen vindt U hieronder kort samengevat.
Inleidingen
De heer G. Rombouts, burgemeester van de gemeente
Het Bildt en namens de VNG lid van de Provinciale
Kaarteringscommissie, gaf een toelichting op het stand
punt van de VNG inzake de G.B.K.N. Dit standpunt ligt
vast in een brief van 30 maart j.l. van het bestuur aan de
leden.
De VNG vindt op zich de gedachte om te komen tot
uniformering van kaartmateriaal een goede zaak. Im
mers, uniformering of standaardisering van bij voorbeeld
schaal, gegevens, bladmaat, nauwkeurigheid zal kunnen
bijdragen tot een betere communicatie tussen gemeenten
onderling, gemeenten en andere overheden en particu
lieren enz. Indien de basiskaart niet te beknopt van in
houd is, zal hij tevens kunnen bijdragen tot besparing van
kosten, doordat niet elke instantie een eigen kaart behoeft
te maken.
De verdere ontwikkelingen met betrekking tot de basis-
kaart zijn als volgt:
- er zijn nog knelpunten
Deze worden onderzocht in een aantal proefprojecten,
waarvoor de minister van VRO tot 1982 2/2 miljoen
gulden per jaar ter beschikking heeft gesteld.
- de kosten van het vervaardigen van een basiskaart zijn
nu in het algemeen vrij duidelijk te bepalen
- of het vervaardigen van een basiskaart of een andere
nieuwe kaart (financieel) voordeliger is, kan alleen
worden beoordeeld door een afweging van de kosten
en baten van een nieuwe kaart enerzijds en van de
kosten en baten van doorwerken met het bestaande
kaartmateriaal anderzijds.
De inhoud van de kadastrale kaart is gelet op het doel
ervan uiteraard een andere dan die van de basiskaart.
De kadasterkaart bevat in beginsel alleen de juridische
grenzen van percelen, die niet behoeven samen te vallen
met zichtbare afbakeningen.
Ter bevordering van de leesbaarheid van de kadastrale
kaart worden ook gebouwen afgebeeld, doch deze zijn
beperkt tot hoofdgebouwen. Voor de bijhouding van deze
kaarten geldt wat betreft de juridische grenzen een pe
riode van gemiddeld 1 tot 2 jaar na het juridische ont
staan van de grens (o.a. bij akte van koop en verkoop).
Voor de bijhouding van gebouwen moet met een meer
voudige termijn rekening worden gehouden.
Naar de mening van de VNG is een hermeten kadastrale
kaart in sommige gevallen tenminste even goed bruik
baar als een basiskaart. Met name valt te denken aan
gebruik ten behoeve van de voorbereiding en de uitvoe
ring van bestemmingsplannen waarbij het betrokken ge
bied op korte termijn ingrijpend zal worden gewijzigd of
wel juist weinig zal veranderen, ook op langere termijn.
Voor de jaren 1979 en 1980 is voorzien in een hermeting
van 15.000 ha per jaar (excl. ruilverkaveling). Indien U
het (laten) vervaardigen van een basiskaart overweegt,
doet U er goed aan te informeren of het KADOR bezig
is met hermeting van de kadastrale kaart. Er kan dan
naar worden gestreefd om beide kaarten zoveel mogelijk
op elkaar af te stemmen.
De heer K. Hempenius, hoofd afdeling Grondzaken van
de gemeente Heerenveen, ging nader in op het gebruik
van de G.B.K.N. bij het ontwerpen en realiseren van
bestemmingsplannen.
Bij het totstandkomen van een bestemmingsplan onder
scheiden zich globaal 3 fasen, te weten het ontwerpen, de
juridische realisatie, en de technische uitvoering van het
plan. Elke fase stoelt steeds weer op „het kaartmateriaal
waarop een en ander is ingetekend".
De ondergrond, die als basis van het bestemmingsplan
fungeert, dient voldoende nauwkeurig te zijn, terwijl de
topografie er zo volledig mogelijk op moet zijn weerge
geven.
138
