166
Dit begon reeds onder de O. I. Compagnie, doch werd
vooral in praktijk gebracht door den Gouverneur-Generaal
Daendeds die daardoor trachtte te voorzien in den geld
nood der toenmalige regeering.
Voor verreweg het grootste gedeelte zijn die particuliere
landen gelegen in "West-Javaen wel in de residentiën
BantamBataviaKrawang en Cheribon. Daar beslaan ze
wel 6000 vierkante palen; in Midden- en Oost-Ja va niet
meer dan 80 vierkante palen, te zamen 212 vierkante geo-
graphische mijlen.
De oosthoek, die bij het optreden van den Britschen
Gouverneur Raeeles bijna geheel in particuliere handen
was, nam hij weer over voor het Gouvernement, even als
later de Baron van dee Capellen deed met de particuliere
landen Soekaboemi en Tjipoetri in West-Java.
Het spreekt van zelf, dat bij de overdracht der particu
liere landen de rechten van den nieuwen landheer nooit
kunnen te boven gaan diewelke het Gouvernement uit
oefende. Waar de eigendom van den Staat beperkt was
daar blijft die beperking van kracht. Dit doelt voornamelijk
op de dessa-grondenof al die grondeningenomen door de
bevolking, en hun rechtmatig erfdeel. Het Gouvernement,
dat zelf het recht eerbiedigt van de bevolking op die gronden,
waakt er voor, dat dit recht ook door anderen niet wordt
verkort. De bevolking te beschermen tegen willekeurvan
wien ook, is toch den Gouverneur-Generaal opgelegd als
een eerste plichtzoover zijn gezag reiktdat is over geheel
Javaom van de andere bezittingen niet te spreken.
Hetzij dus op Gouvernementslandvorstenland, of par
ticulier landwaar ook de bevolking gevestigd ishet
Gouvernement zorgt dat ze op geenerlei wijze wordt gestoord
in het rechtmatig bezit van huis en erf, bouw- en weide
gronden.
In Midden- en Oost-Java hebben de landheeren zich te