227
De 2e der gemengde bepalingen luidt: dit besluit is van
toepassing op Java en Madura, behoudens art. 27 reg. regl.
d. w. z. op heel Java en Madura voor zoover Gouverne-
mentsland.
Ook al weer heel natuurlijk. De agrarische wet en het
dito besluit behandelen de rechten op- en de afstand van
grond in de Gouvernementslanden Van partioulier en vor
stenland wordt niet gerept en waar ook in die beide sprake
is van huur en erfpacht hebbe men die wel te onderscheiden
van de gelijknamige rechten op den grond in de Gouverne
mentslanden.
In de vorstenlanden trekken alle prinsen en dignitarissen
in dienst van den vorst hunne inkomsten uit het ambtelijk
landbezit, waarmede ook in de Gouvernementslanden de
diensten werden beloond van het dorpsbestuur. Van nature
geneigd hunne apanage gronden te verhuren of te verpach
ten, werd dit door de hoofden in praktijk gebracht van
stonden aan, dat zich Europeanen in de vorstenlanden vestig
den. De Gouverneur-Generaal van der Oapellen (1819-1826)
was zeer tegen de vestiging van een toenemend getal Euro
peanen in het binnenland. Hij gelastte de residenten van
Djocjokarta en Soerakarta de landverhuur tegen te gaan,
doch toen hem bleek dat ondanks zijn bevel nog vele con
tracten waren ingeschreven, beval hij bij publicatie van 6
Mei 1828 dat die alle zouden worden geroijeerd. In 1826
was, bij de komst van den Oommissaris-Generaal du Bus de
de Ghisignies, geheel Djocjokarta in opstand en Soerakarta
werd alleen in toom gehouden door het beleid van den Ge
neraal de Kok. Bij publioatie van 17 Mei 1827 Ho. 53
werd de landverhuur weer opengesteld en de publicatie van
6 Mei 1823 ingetrokken.
Het aantal Europeesche landbouwondernemingen in de
vortenlanden bedraagt thans 222.