29
In driehoeksmetingen die tot grondslag van nauwkeurige
kaarten op groote schaal moeten dienen, begint zij het
terrein te veroveren.
Dit resultaat kon echter slechts verkregen worden,
door aan de eigenaardige eischen der practijk recht te
laten wedervaren. Hier wordt niet de uiterste nauw
keurigheid gevorderd die met alle mogelijke hulpmid
delen bereikt zou kunnen worden, zooals bij astronomische
metingen, de eisch is veelmeer: eene voldoende nauw
keurigheid in den kortsten tijd en met de minste kosten te
bereiken. En aangezien slechte waarnemingen niet door
wetenschappelijke en langwijlige berekeningen vergoed
kunnen worden, hangt die nauwkeurigheid allereerst
af van de gebezigde instrumenten en de meest samen- -
gestelde en kostbare instrumenten zouden hier misplaatst
zijn verder van het verband in de metingen en van
de zorg daaraan besteed. Door evenwel eenerzijds de
strengste eischen der wetenschappelijke methode te
matigen, door anderzijds de metingen er reeds van het
begin af aan op in te richten, is het mogelijk geworden,
de vereffening volgens de methode der kleinste quadraten
te verrichten in niet veel meer, soms zelfs in minder
tijd, dan langs meer empirischen weg vereischt wordt.
De voordeelen zijngrootere nauwkeurigheid, en vooral
kennis van de bereikte graad van nauwkeurigheid. Deze
wordt in cijfers gevonden, terwijl men zich bij eene
minder rationeele vereffening moet verlaten op het
onzekerezeer rekbare individueele practische gevoel
eene vruchtbare bron van zelfbedrog.
De ondervinding, in verschillende Duitsche Staten
opgedaan en de voorlichting van eminente mannen
