114
boveneinde de uit gutta percha bestaande en met papier be
plakte schijf S rechthoekig op die as bevestigd is. Aan het be
nedeneinde is een rondsel van 11 m.M. middellijn centrisch
bevestigd. De bovenste spits der as draait in de fijne opening
eener stalen plaat, die bevestigd is aan een deel van den pool-
arm, dat zich van uit de pool over de schijf S uitstrekt, (in
vorenstaande fig. niet geteekend)de beneden spits draait in een
aan den poolarm bevestigden bout, die door middel eener schroef
een weinig verplaatsbaar is, ten einde de beweegbaarheid der as
te kunnen regelen. De geelkoperen met lood gevulde poolplaat
P is zuiver cylindrisch afgewerkt, terwijl de rand gekarteld is
evenals het rondsel aan de as E. Bij andere planimeters heeft
de poolplaat geene groote beleekenis, doch bij de vrijzwevende
nauwkeurigheidsplanimeter is de gekartelde rand der poolplaat
de baan voor de beweging van het rondsel. Deze rand is bij
eenige planimeters niet over zijne geheele lengte, maar slechts
voor een gedeelte gekarteld. In het middelpunt der poolplaat
is eene kegelvormige opening, waarin de juist passende poolas
CG geplaatst wordt. Aan het linker uiteinde van den poolarm
is eene gaffelvormig gespleten stalen plaat aangebracht, die
zich schuiven laat op den korten kegel, die even boven de pool
plaat aan de poolas is aangebracht. Wordt nu het rechter uit
einde van den poolarm door den metalen band H met G ver
bonden, dan drukt het instrument door zijn gewicht het bij E
geplaatste rondsel tegen den gekartelden rand der poolplaat, als
ook met de twee vorken van het gaffelvormig uiteinde van den
poolarm tegen den zich aan het ondereinde der poolas bevindenden
kegel, zoodat het draaibaar is om de as GG, bij welke beweging
het rondsel voortdurend in de nauwste aanraking blijft met den
rand der poolplaat. Men noemt het instrument „vrijzwevend"
De schijf wordt thans van celluloid vervaardigd, dat beter kan ge
reinigd worden.
Red.
