167
zijden ter aansluiting heeft. Men kan van bijna geen enkel punt
vooraf zeggen of het bruikbaar is, al schijnt het nog zoovele voor-
deelen aan te bieden. Eerst moet de geheele verkenning zijn
afgeloopen en een grondig onderzoek van alle mogelijke combinatiën
zal eerst daarna leiden tot een definitief besluit. De verkenning
is een afmattend en tijdroovend werk, dat naar lichaam en geest
groote veerkracht en taaie volharding eischt. Aangezien men steeds
op groote afstanden moet zien, kan alleen eene heldere doorzichtige
lucht dienen voor het doel. Men mag echter ook het slechte
weer niet schuwen, daar wellicht eene oogenblikkelijke opklaring
voldoende is, om eene gewichtige nog ontbrekende richting op te
sporen. Een verloren minuut kan ten gevolge hebben, dat men
dagen, zelfs wekenlang moet wachten. Deze tijdelijke schijnbare
werkeloosheid op een punt, daarna het ijlig jagen naar een ander
ver verwijderd punt, om vooral geen gunstig oogenblik te verliezen,
eindelijk de onvermijdelijke teleurstellingen, als een punt de ver
wachtingen niet vervult, die men er op had gebouwd, dit alles
vordert sterke zenuwen en kalm bloed. Allerlei andere, op zich
zelf dikwijls onbeteekenende invloeden doen zich daarbij gelden,
zooals slecht logies, onvoldoende verpleging, het ontbreken van
vervoermiddelen of arbeiders op een oogenblik, dat men dezeon-
middelijk noodig heeft, of men wil een vuurtoren of een eiland
bezoeken, doch er is geen boot verkrijgbaar of de zee is te on
rustig, deze en dergelijke tegenspoeden en onaangenaamheden ko
men maar al te dikwijls voor.
De aangevoerde bezwaren hebben vooral betrekking op Noord-
Duitschland. In zuidelijker landen met gunstiger terrein, met
minder wouden en doorzichtiger lucht zullen zij ternauwernood,
althans niet in gelijke mate, voorhanden zijn.
De verkenning op een punt heeft volgenderwijze plaats. Het
verdient aanbeveling, vooraf nogmaals te recapituleeren, wat er
reeds is vastgesteld. Op het punt aangekomen komt het er op
aan, de geheele horizon nauwlettend te doorzoeken, maar niet
enkel zien, doch ook meten en opteekenen. Daartoe stelt men