196
en het bedrag te berekenen. Geene moeiten en kosten zijn er
gespaard voor de bereiking van dit doel.
Ook in deze gewesten heeft altijd, en natuurlijk, het kadaster
voor een goed deel zijn bestaansreden gehad als een niet te
ontberen hulpmiddel bij de regeling der belasting op de onroerende
goederen, bezeten krachtens het Burgerlijk Wetboek.
Men neemt nu die bestaansreden weg en daarmede een waar
borg voor de ingezetenen, dat de aanslag op den duur zal
geschieden naar recht en wet. Dit toch is een der schoone licht
zijden van technische diensten, dat zij de ontaarding tegengaan,
waartoe zoo licht onder den drang van de praktijk in den staats
dienst en speciaal in den Indischen staatsdienst, wordt overgeslagen.
Het voorbijgaan van aangewezen deskundigen, het liever zich
behelpen met leeken is in deze gewesten een zóó gewoon verschijnsel,
dat ieder technische of wetenschappelijke instelling alhier als het
ware bij den dag leeft. Hetzij door de personeele organisatie
onoordeelkundig intekrimpen, hetzij door van sommige instellingen
verbeterhuizen voor min ijverigen, onkundige, ongeschikte ambte
naren te maken, hetzij door slechte keuze van de leidende personen,
gelijk men o. a. een gewezen apotheker aan het hoofd stelde der
voormalige kadastraal-statistieke bureelen, hetzij eindelijk door het
wegnemen van attributen, die eigenaardig tot eene instelling behooren,
gelijk nu de scheiding der verponding van het kadaster, ondermijnt
men stelselmatig de instelling allengs, om haar vervolgens als eene
zoo niet nuttelooze dan toch, in vergelyking der te bewijzen diensten,
te kostbare organisatie finaal aftekeuren.
Tot zoover het bestuur der N. I. Maatschappij v. Nijv. en Landb.
Wij kennen niet de beweegredenen, die de Indische Regeering er
toe hebben geleid bij de herziening de verponding van het kadaster
los te maken, wij bezitten buitendien te weinig kennis van de
toestanden op Java en van de inrichting en werking van het
kadaster aldaar om te durven beslissen, of de schijnbaar zeer
gegronde bezwaren van genoemd bestuur gemakkelijk kunnen
