45
neemt ten pétitoire zijn beter recht (onder het negatieve stelsel)
te bewijzen.
Zulk eene gebeurtenis zou het geheugen der bewoners van een
geheel dorp wel opfrisschen; menigeen, die reeds argwaan
koesterde, tot een onderzoek aanwakkeren, terwijl een heilzame
vrees de roovers van grond zou bekruipen en hen waarschuwen
het mijn en dijn beter te onderscheiden. Het rechtsgeldig ka
daster werkt niet slechts repressief, maar vooral ook preventief.
Een onbeperkt vertrouwen in dat kadaster zal zich vestigen.
Waar twijfel is uitgesloten, legt men zich zonder morren neer
bij de aanduiding van den landmeter of de gelijkluidende uitspraken
van meerdere deskundigen. «Les passions ne s'exaltent pas"
zegt de Robernier (p. 26) «en presence des chiffreselles expi-
«rent devant l'impassible rigueur d'un resultat arithmétique."
Er ligt eenige overdrijving in de voorstelling die ik gaf op
bi. 176 van de Economist (Overdr. bi. 47) en waarmede Mr. A.
mij meent te verslaan: (bl. 202, 203)
„De eigenaars die hunne rechten door het kadaster verzekerd
«weten, houden de zichtbare afscheidingen slechts in stand, voor
«zoover dit voor afsluiting, bebouwing, beweiding enz. nuttig kan
«zijn. Er zal langzamerhand een toestand intredenwaarin
«geen eigenaar meer met juistheid de grenzen zijner eigendom-
«men weet aan te wijzen, tenzij hij ze heeft laten afpalen over-
«eenkomstig de kadastrale gegevens en de teekens nog aanwezig
«zijn." Doch hoe dichter die voorstelling zou komen nabij de
waarheiddes te minder kan zij dienen als wapen voor mijn
handigen bestrijder. Immers, de geschetste toestand zou juist ge
tuigenis afleggen van bekendheid met en groot vertrouwen in het
kadaster. Zij zou al zoo het tegendeel bewijzen van wat Mr. A.
beweert, (bl. 204) nl. dat de eigenaars zich uit onwetendheid
meer zouden hechten „aan hetgeen, naar het uiterlijke, schijnt
„waar te zijn, dan aan dat wat werkelijk waar is."
Thans curciveer ik.