96
Als grondslag dienen de punten door de trig. Abtli. der Lan-
desaufnahme (Tijdschr. III blz. 162 en 169) in geographische
coördinaten (lengte en breedte) berekend. Voor de berekening
van rechthoekige spherische (Soldnersche) coördinaten is Pruisen
in 40 districten verdeeld, elk met een ongeveer in het midden
gelegen toren als nulpunt der coördinaten, welker ligging door de
Landesaufnalime is of zal worden bepaald. Op de grenzen van
twee districten zullen natuurlijk dikwijls punten van het eene
coördinatenstelsel in het andere moeten overgebracht worden,
waartoe in Anweisung IX een trig, formulier (No. 24) is gegeven.
Het aantal driehoekspunten hangt natuurlijk samen met den
toestand van het optemeten terrein. De vraag, of dat aantal
zoo groot, dus de gemiddelde afstand der driehoekspunten zoo
klein genomen moet worden, dat de lijnen voor de perceelmeting
er onmiddellijk aan verbonden kunnen worden zooals bijv. in
Schwarzburg-Sondershauzen is geschied dan wel of eene poly-
goonmeting de overgang behoort te vormen, is in Duitschland
vrij algemeen in laatstbedoelden zin beslist. De eerstgenoemde
methode heeft het voordeel, dat de vaste punten voor de per
ceelmeting met grootere nauwkeurigheid worden bepaald, doch het
nadeel, dat men niet altijd de meest geschikte plaatsen voor die
punten kan kiezen, waardoor de lijnconstructie ten behoeve der
perceelmeting vrij samengesteld en gekunsteld kan worden, wat
de voortplanting en opeenhooping der onvermijdelijke fouten allicht
in de hand werkt en de wederopstelling van grenzen zeer be
moeilijkt. Door de polygoonmeting wordt het aantal vaste punten
op gemakkelijke wijze sterk vermeerderd en de lijnconstructie ver
eenvoudigd. De nauwkeurigheid dezer puntenbepaling is vrij
groot, mits het polygoonnet op deugdelijke wijze samengesteld en
vereffend wordt. Hoofdvereischten hiervoor zijn, dat men van
het grootere tot het kleinere afdaalt, door eerst de driehoeks
punten en vervolgens de reeds vastgestelde polygoonpunten door
polygonen te verbinden, verder dat iedere polygoonverbinding
zooveel mogelijk eene gestrekte richting heeft en de zijden twee-