8
materiaal te moeilijk aantevoeren was, gebruikte men houten palen
met pik bestreken, om ze tegen bederf en tegen den invloed van
het weder te beschermen.
Zooals reeds eenigszins beschreven is, werden de landmeters
ook gebezigd bij den aanleg en de afpaling der militaire en land
bouwkoloniën. Hoe zij daarbij te werk gingen, willen we nu
nagaan. Bij de uitzetting der grenzen werd het te verdeelen
grondgebied in vierkanten of rechthoeken gelegd, welker zijden
Noord-Zuid of Oost-West gericht en behoorlijk met steenen afge
paald waren. De twee elkander rechthoekig kruisende hoofd
straten waren eveneens in die richtingen getrokken.
Van deze regelmatige en daarom zoo gunstige akkerverdeelingen
vinden we nog sprekende voorbeelden in de tegenwoordige steden
Turijn (Augusta Taurinorum) en Aosta (Augusta Praetoria), oud
tijds koloniën. In Turijn zijn alle straten en alle oude perceelen
recht en snijden elkander onder rechte hoeken of loopen even
wijdig. Aosta vormt een rechthoek van 724 bij 572 meter en
de hoofdstraat deelt de stad in twee helften en loopt van poort
tot poort. Het onder de asch bedolven Herculanum was evenzoo
aangelegd. We kunnen in dit opzicht bij den aanleg van steden
en de verdeeling van gronden onze voorvaderen en wetgevers in
Nederland geen woord van lof nageven. In sommige gemeenten
zijn de hoofdverdeelingen zeer onregelmatig, onsystematisch aan
gelegd en dientengevolge vele perceelen slecht van vorm, het
geheel voor de bebouwing minder voordeelig. Bij de tegen
woordige gemeenteverkoopen is men echter over het algemeen op
den goeden weg. Den gemakkelijken, gunstigen vierkanten of
rechthoekigen vorm hadden de Romeinen ook voor de legerplaatsen
gekozen. Een nieuw bewijs werd onlangs (op 20 Dec. 1887) aan
den Frankforter Zeitung uit Neuss gemeld. Hier had men bij de
jongste opgravingen eene legerplaats ontdekt, die op de beschreven
wijze aangelegd was en een vierkant vormde met zijden van 550 meter.
Zelfs bij de paleisgebouwen en omgevende tuinen volgde men
dezen vorm. Te Spalatro in Dalmatië zien we daarvan een
