186
deelen zullen wel verschijnen zoo spoedig de krachten van den
verdienstelijken samensteller dit toelaten.
Dit plakaatboek, zeker de gewichtigste bron voor de studie
van het administratief recht in Ned. Indië, stelt mij in staat in
de volgende bladzijden een overzicht te geven van de wettelijke
bepalingen die de zakelijke rechten op onroerende goederen, speci
aal op Java, hebben beheerscht, sedert de Compagnie aldaar
grondbezit verkreeg en van de wordingsgeschiedenis van het kadaster
in Ned. Indië.
Sedert in 1602 de Vereenigde Oost-Indische Compagnie was
tot stand gekomen, had de handel der Nederlanders zich uitge
breid, niet alleen over de kustlanden van den Oost-Indischen archipel,
maar ook over de eilanden van China, straat Malacca, Voor-Indië
en zelfs van de Roode Zee. Het aantal forten dat zij in de
Molukken, op Ambon en op de eilanden van de Banda-groep
bezat, nam gestadig toe, evenals dat der factorijen, die niet alleen
op Java, maar ook in al de evengenoetnde kustlanden werden
gesticht. Het bestuur der handels- en oorlogsoperatiën over eene
uitgestrektheid die een half werelddeel besloeg kon niet iri han
den blijven van de in Nederland gevestigde bewindhebbers. De
behoefte van een centraal gezag, in Indië zelf gevestigd, deed zich
reeds in de eerste jaren met klem gevoelen en leidde in 1610
tot de instelling van het gouverneur-generaalschap, dat door
Pi eter Both het eerst werd vervuld.
Een centaal gezag echter, rondzwervende in de Indische wate
ren; een gouverneur-generaal, blootgesteld aan de gevaren van
lucht en water even als aan de kansen van den oorlog; een
R.aad van Indië, welks leden heinde en verre waren verspreid,
kon niet aande dringende behoefte voldoen. Daarvoor was in
eerste plaats noodig dat het op eene bepaalde en veilige plaats
gevestigd was, welke plaats tevens een ^algemeen rendez-vous"
moest worden waar de koopwaren uit Nederland aangevoerd,
konden worden opgeslagenwaar de Indische producten konden
worden verzameld voor den afscheep naar het vaderlandwaar