235
bevorderen der onzedelijkheid, zoodra daar slechts iets mee te
verdienen valt; het uitzuigen der inlandsche bevolking met een
overleg en eene bekwaamheid, die maken dat niet alleen alwat de
inlander bezit hun eigendom wordt, maar zelfs diens persoon,
zijne vrouwen en zijne kinderen.
Maar een hunner meest toegepaste middelen is de altijd weer
en bij allen die eenige macht bezitten, herhaalde poging tot om-
kooping. Geschenken in geld, in andere artikelen of in vrouwen
alles hebben zij er voor over om zich den steun en de mede
werking te verzekeren van ieder die hunne belangen kan bevorderen.
De Bataviasche vrij-burgers hadden dan ook eene geheel andere
meening over den toestand te Batavia, dan diewelke de hooge
regeering aan de Bewindhebbers kenbaar maakte.
In eene remonstrantie door hen, onder dagteekening van 10
Januari 1650 aan de Bewindhebbers niet alleen, maar ook aan
de Staten-Generaal ingeleverd, beklaagden zij zich o. a. dat
Chineezen en Mooren boven hen werden begunstigd en verzochten
dat hun evenals dezen wêer zou worden toegestaan vrij te mogen
handeldrijven op de plaatsen, op welke hun dat tijdens den G. G.
G o e n was vergund. Zij verzochten verder dat, „nadien den
„armen Burger bijna niet anders dan van den lantbouw, timmeringe
„van huysen ende het stellen van penningen a deposito te leven
„heeft, hem sulx alleen vergunt ende alle Compagnies dienaers
„verboden mochte worden, vermits deselve niet alleen tot schade
„van den Burger, maer oock tot groot nadeel ende prejudicie van
„van de Cie, dit werck soo groff ende groot ondernemen, dat
„bijna de halve stadt en de meeste landerijen inhebben, waer-
„door alle proffijten ende voordeel, den Burger toecomende, be-
„claaghlijk onttrocken wort".
Ook verzochten zij dringend om eene betere rechtsbedeeling opdat
de Burgers rustig zouden kunnen leven en niet langer blootstaan
aan verdrukking en gewelddadige ontneming van hunne rechten. Met
verschillende feiten staafden zij de gegrondheid van deze klachten.
Hoe het o. a. met de rechtsbedeeling in zake den grondeigendom
