112 van de afplatting der aarde door gebruikmaking van uit verschillende graad metingen verkregene waarden voor den graad. Zij de lengte van twee gemetene breedtegraden g en G op de overeen komende breedten en dan is de verhouding der beide assen of de G g afplatting a g (G sb, g gin, Door toepassing van bovenstaande formule en door combinatie van zijne eigene meting en die tusschen Parijs en Amiens verricht vond hij 1 voor de afplatting yyg- De door Clairaut verbeterde waarde van den Franschen graad 571S3 en de door hem zelf gevondene waarde 57438 toisen werden als maatstaf voor de berekening aangenomen. S c h mi d t heeft door middel van zijne formule voor de afplatting s"s' a 3 s' sin (v"v') sin (v" v') waarin s" en s' de lengten van twee graden op de breedten v" en v' uit drukken, een nauwkeuriger waarde voor de afplatting gevonden uit eene combinatie van de Laplandsche (57437 toisen voor den graad) en de Peru- aansche (56753 toisen) dan door gebruik te maken van de formule van de 1 1 Maupertius, hij vond namelijk daarvoor ^99 volgens eerstgenoemde- en yjy volgens zijne eigene formule. Te Pello een Finsch dorp werden op de Laplandsche expeditie de slin- gerwaarnemingen verricht. Op haren terugkeer in Juni 1737 leed de expeditie schipbreuk waarbij echter de uit Frankrijk medegenomene toise met de papieren gered werden. Terwijl de Peruaansche expeditie hare waarnemingen aan den evenaar ver richtte werden in 1739 C a s s i n i Jr. (n) en de la Caille belast den Fran schen meridiaanboog te verifieeren. Saunac en le Gros zouden hen daarbij behulpzaam zijn. Uitgerust met de beste instrumenten maakten zij van Parijs tot Orleans van de vroegere driehoeken gebruik, van de laatste plaats tot Bourges werd echter een nieuw net gevormd; te Bourges werd een observatorium gebouwd en eene geheele maand besteed uitsluitend om de richting van den meridi aan te verifieeren. De ontdekking der aberratie stelde hen in staat nauw keuriger astronomische waarnemingen te verrichten dan tot nog toe waren gedaan. Al de waarnemingen gaven een kleiner breedteverschil voor ParijsBourges dan dit moest bedragen wanneer de graad 57060 toisen bevatte zooals Picard gevonden had. De berekening steunende op de basis van Picard gaf ook voor eene nieuwe basis te Bourges eene andere waarde dan die welke door meting was gevonden.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1889 | | pagina 134