174
Voor deze veelhoeken, die meestal 100 ii 400 punten bevatten, was dit
natuurlijk öen zeer tijdroovend werk. Al spoedig brachten wij (bij de sectie
Soekaboemi) eenige vereenvoudiging aan door de natuurlijke sin. en cos
van het azimuth op te zoeken (in de tatels van Lobatto) en deze door
middel van Crelle s tafels te vermenigvuldigen met de lengte der betrekkelijke
veelhoekszijde. Het zoeken van de getallen bij de log. werd hierdoor vermeden.
Daarna werden verstrekt de Fransche tabellen bij den Topografischen
dienst in gebruik en ten slotte de Defertsfafels. (Berlin 1874. Verlag
von Julius Springer).
Door het gebruik dezer tafels werd het opzoeken van logarithmen ver
meden en was dit werkelijk eene groote vereenvoudiging.
Het berekenen van groote veelhoeken was en bleef echter een langwijlig
en geestdoodend werk, en dat niet aan inlandsche beambten kon worden
overgelaten.
Beeds lang zocht ik daarom naar een instrument dat het mogelijk zou
maken de coördinaten-verschillen langs grafischen weg direct af te lezen en
ik meen met het instrument in bijgaande teekening voorgesteld, dit vraag
stuk te hebben opgelost.
De inrichting is zoo eenvoudig dat een blik op de teekening voldoende
zal zijn om de werking te begrijpen.
De rechthoek is millimetrisch ingedeeld; de becijfering langs de zijden
en op den wijzer is berekend voor de schaal van 1 a 500.
Oy? eert. i/iercte vein- u/ccre yrffof te
0 W IJ SO 77 too !SS ISO I7S 100 M
oo
