21 druk- of rekenfouten ingeslopen. Met de verbeterde hoek LHR 90° 18' komt LR 6975,2. Volgens Krayenhoff, en met onze verhouding IR 3,7635 M, is GR 4893,2 R en D Br 6982,9 R. De vereffening. Aan de stationsvergelijkingen heeft S n e 11 i u s niet gedacht, en Mussc henbroek evenmin. Zij gebruiken de hoeken zoo als de onmiddellijke waarneming ze gaf. Uit ons overzicht blijkt, dat fouten van eenige minuten dikwijls zijn voor gekomen. Zijn de drie hoeken van een driehoek allen gemeten, dan vereffent Snellius ze tot 180°, maar zonder de redenen op te geven, waarom hij nu één, dan twee hoeken, soms de kleinste, soms de grootste hoek wijzigt. Van de uitkomsten voor de zijden neemt hij bij LO en DBr een gemiddelde; GR laat hij onbeslist; LR wordt niet gebruikt; voor LH1 neemt hij de kleinste uitkomst wegens de scherpheid van LH 1 H in probl. 12voor de overige zijden worden de uitkom sten der problemas 2, 7, 19 en 17 verkozen. Het net van Snellius telt 14 stations, op één waarvan (R) geene hoeken zijn gemeten; 12 éénzijdige en 22 wederkeerige vizierstralenen, na de stationsvereffening, 43 hoeken. Hieruit volgt: aantal driehoeksvergelijkingen 10; aantal zijdenvergelijkingen 9: zij zijn allen door Snellius opgemerkt. De verbeterde meting van Snellius (1620) en die van Mus- sc henbroek geven bij het vereffenen eenigzins andere vergelij kingen, maar het is overbodig om die hier uitvoerig te bespreken. Driehoeksvergelijkingen kan men uit de cijfers van M niet opstellen, omdat hij alleen de op 180° vereffende hoeken geeft. De zijden vergelijkingen en stationsvergelijkingen zijn bij M. niet beter dan bij Sn (zie blz. 13, 14.) Er zijn bij S. en M. nog veel meer onregelmatigheden en vergis singen op te merken, dan ik hier terloops heb aangeduid. Ik zou hun net herberekend hebben, wanneer niet de hoeken op één station onderling zoo slecht overeenstemden. Niettegenstaande de talrijke onnauwkeurigheden in de bewerking en uitgave, heeft Snellius door zijn Eratosthenes Batavus de af standen der voornaamste hollandsche steden met eene nauwkeurigheid

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1889 | | pagina 25