24
kon. Ty ge Brahe en Hevelius brachten het met zeer
groote instrumenten niet veel verder.
Het is dus begrijpelijk, dat S n e 11 i u s de amplitudo van zijn
meridiaanboog 3', dat is 4 te groot vond. Maar deze onzekerheid
kon hem zeiven niet onbekend zijn, en hij had er op behooren te wijzen.
Veel grooter nog was de fout, die S n e 11 i u s moet begaan
hebben bij de bepaling van het azimut Leiden's Hage, Op het
balkon (dak) van zijn huis O, fig. 3 bepaalde hij het azimut van
onderscheidene torens, o. a. van het Leidsche stadhuis 9°3' (N t O)
en van 's Hage 53°18'(west van het zuiden.) Daaruit berekent hij voor
het azimut zijner primaire driehoekzijde LH 52°21'44", terwijl uit
de waarnemingen van Krayenhoff op de saaihal, gereduceerd
tot het stadhuis 54°34' volgt. S n e 11 i u s zegt niets over zijne
methode, alleen dat hij zijn best deed om nauwkeurig te zijn. Ik
weet van zijne kolossale vergissing geene verklaring te geven.
S n e 11 i u s heeft alleen met platte trigonometrie gerekend (zie
blz. 9.) Het ware ook geheel overbodig geweest als hij bij de be
rekening der driehoekzijden het spherisch exces enz. gebruikt had.
Maar de convergentie der meridianen, die van A tot L en B respec
tievelijk 12' en 21' bedraagt, had hij in aanmerking mogen nemen.
Voor de afstand AB en het azimut dezer lijn is gevonden door:
Snellius in 1617: 34710,6 R en 11°26'2"
verbeterde meting (1620): 34626,2 R en H°6'20"
Snellius en M u ss c h e n b r o e k 34952,5 R en 10°51'57",
terwijl uit de waarnemingen van Krayenhoff volgt:
130440 M 34660 R en 14°4'.
Snellius vond in 1617 met zijne eigene poolshoogten voorde
lengte van 1° tusschen A en L 28510 en tusschen A en B 28473 R.
De verbeterde meting met dezelfde poolshoogten 28488 en
28513 R.
Musschenbroek komt uit A en B tot 29514,23 R. 2)
r) Aannemende, dat de Waagtoren te Alkmaar 144 M. zuid en 417 M.
oost van de kerkwaar Snellius observeerde, gelegen is.
J) Dit had 74 R kleiner moeten zijn wegens het verschil tusschen de
p patsen waar de poolshoogte bepaald is en de gelijknamige primaire punten.
Voor de poolshoogte van B neemt Muss. 51°28'47" dit had 54" of
56 moeten zijn.
