285
Het gemiddelde voor Duinkerken is 14",73; de reductie op het
driehoekspunt 5",34, dus dit punt 51°2'9",4; maar naar gelang
der straalbreking, die men veronderstelt, is de uitkomst 8",69 tot 11".
Krayenhoff nam 8",73; Bessel in 1841: 8",85Delambre zelf 9",2.
Bepalingen van den nieuwsten tijd gaven 8",9
Uit de driehoeken nos 31 en 31* blijkt, dat het observatorium te
s Hage 242 M. 7 ,82 noord en 353 M. oost van den toren ligt.
De waarnemingen te Utrecht waren door de Gelder onjuist bere
kend (zie blz. 234); ik neem de uitkomst der herberekening van
Zach en Bürg. De waarneming van 28 Maart was, door het ongun
stige weder, minder goed gelukt. De Domtoren ligt 16",93 ten noor
den van het toenmalige observatorium (zie blz. 232).
Voor Amsterdam 2) en Jever heb ik de middelbare fout van de
gemiddelden berekend. De herleiding tot het driehoekspunt bedraagt
te Amsterdam 3,792 M. 0",1224 en te Jever 8,787 M.
0",284.
De bepalingen van het azimut Watten-Gravelines door Delambre
in Juni 1793 bestaan uit 10 serieen van 128 repetities (benevens 4
verworpen serieen). De grootste onderlinge afwijking is 18".
De bepalingen van Krayenhoff voor het azimut Amsterdam
Utrecht in April 1811 werden verricht op 9 dagen met te zamen
48 waarnemingen (benevens 5 die verworpen zijn). De uitkomst
was 332°4lT9",94 m. 3",28. Max. van één waarneming
42'2"; min. 40'44". Te Jever werden voor het azimut van Varel
in Aug. en Sept. 1811 op 8 dagen 46 waarnemingen verricht (en
16 verworpen). Uitkomst 321°20'34",905 m. f. 3",02. Max.
2113"; min. 20'3".
Delambre zelf was over zijne waarnemingen te Duinkerken weinig tevre
den, en verklaarde: Abrégé d'Astronomie, 1813, p. 606: la latitude de Dun-
kerque m'a toujours paru la moins süre des cinq.
In de „Levensbijzonderheden", blz. 365 schrijft Kr.: „in de maand
Februari van 1839 heeft hij aan de Hollandsche M'J van Wetenschappen te
Haarlem eene mededeeling ingezonden, betreffende de geographische ligging
van Amsterdam, door hem in 1811 ten nauwkeurigste en strengste bepaald.
Dit stuk werd niet alleen met welgevallen ontvangen, maar is ook besloten,
om hetzelve in de werken der Mjj op te nemen en te doen drukken."
Ik kan deze verhandeling in de werken der M'l niet vinden.