297
1867 Dangast 14™34s,529 Kam en v. H. - Tietjen
1868 Brussel 0 27 ,44 0 ,027 Kam - E. Quetelet.
1870 Bonn 10 27 ,006 0 ,017 Valentiner - Albrecht.
1880 Greenwich 17 56 ,30 (voorloopig) H.G. en E.F.v.d.Sande Bakhuijzen.
1884 Parijs 8 35,213 0,011 Prof. Bakhuijzen - Bassot.
De eerste drie zijn gelijktijdige bepalingen. Göttingen is niet ge
heel zeker. Greenwich en Parijs zijn nog niet in bijzonderheden
gepubliceerd. Voor Parijs geeft het Fransche bericht 8m35s,222.
Men kan uit deze bepalingen ook de lengteverschillen der buiten-
landsche plaatsen afleiden, en deze vergelijken met de directe be
palingen
Leipzig—Bonn 21m10s,673; gevonden in 1864: 10s,69. Verschil 0S,02
Brussel—Greenwich 17 28 ,86; 1853:28,9 0t0
Bonn-Greenwich 28 23 ,306; 1864: 23 ,31 o|oO
Bonn-Parijs 19 2,219; 1877: 2,261 -0,042
Parijs—Greenwich 9 21,087; 1872; 21 ,00 +0,087
De sluitfouten zijn dus zeer bevredigend, want ParijsGreenwich
is of zal worden overgedaan.
Loodafwijkingen in Nederland. De meridiaan van Parijs is door
Cassini ingevoerd; hij loopt over het observatorium en op den Mont-
martre plaatste Cassini een meridiaanteeken, 0,3 M. 0",02 oost daar
van Duinkerken ligt volgens Delambre 0°2'22",7 oostelijk van
dit teeken. Krayenhoff (Précis p. 34,150) nam aan 2'23",00 9S,533
(Ivr. zegt ten onrechte 9S,4667). Hiervan uitgaande berekende de
Gelder het geodesisch lengteverschil van alle andere primaire punten,
volgens de aardafmetingen van van Swinden. In 1827 werd alles
herberekend met de constanten van Puissant. Voor eenige punten
heb ik hieruit de lengte volgens Clarke berekend. Uitgaande van
Duinkerken 2'22",72 heeft men:
Met de constanten van v. Swinden. Puissant. Clarke (zie blz. 262).
Leiden, Saaihal 2°9'22",43 19",90 17",48
Utrecht, Domtoren 2 47 10,62 7 ,29 4 ,15
Jever, Kasteel 5 33 70,1 63 ,3 57 ,0
Leiden, meridiaancirkel, is dus geodesisch 2°8'48",84 8m35s,26,
of slechts 0S,04 meer dan de telegraphische bepaling gegeven heeft.
La Meridienne vérifiée. Paris 1744. p. 277 et LVI. Dit teeken wordt
la pyramide de Montmartre gebeeten. Voor de lengte van Duinkerken vond
Cassini III ook 2'23".
