41
der Jonkers van Sterren berg, den zenithafstand der sterren
a Pegasi en (3 Andromedae bij hunnen doorgang door den zuide
lijken meridiaan, op 38°2' en 17°28'. Hierbij opgeteld de declinatie
dezer sterren volgens Tyge Brahe, i) nml. 13°3'6" en 33°36'57"
vindt Sn el li us voor de poolshoogte van Mechelen 51°5'6" en
51°4'57", zoodat hij 51°5' voor de juiste waarde houdt. Maar de
bedoelde declinaties moeten in den zomer van 1615 bedragen heb
ben 13°8' en 33°34' J/2 zoodat de ware uitkomsten van Snellius
zijn 51°10' en 51°2' x/i.
De werkelijke poolshoogte van Mechelen is 51°1'45" en het ver
schil in breedte met B o Z 1677"; met Alkmaar 5773".
Nog onnauwkeuriger zijn de (op blz. 17 reeds genoemde) drie
hoeken gemeten. Wij noemen Antwerpen An, Hoogstraten Ho,
en Mechelen M. In de veronderstelling dat dit dezelfde punten
zijn, als later Krayenhoff en Tranchot gebruikten, geven
wij de juiste waarden der zijden en hoeken tusschen
Bekend was uit problema 26 de zijde B Br 9414,7 [9400]
Rhijnl. Roeden. In driehoek no. 1 mat Snellius An 56°17'
[46°30'] en Z Br 40° 13' [40°29'j, waaruit hij berekent B An
7308,2 [8363].
In driehoek no 2 An 71°9' [65°41'] en B 58°7' [58°9']
berekend An Ho 8015,3 [8551]. In no. 3 An 114°20
[114°23'] en Ho 25°45' [25°54']; berekend An M - 5419,2
[5846]. Eindelijk in driehoek B An M uit twee zijden en den
ingesloten hoek, berekend BM 12713,1 [14209],
Voor het azimut van B Br had Snellius berekend 247°57'30"
[252°30'10"], waaruit hij voor dat van BM afleidt 334°7'34" [345°38']
en dus voor het verschil in breedte van B en M 11438,4 [13765],
terwijl volgens caput 9 dat van Alkmaar en B 33978 [33620] bedroeg.
x) T y g e Brahe (de nova stella anni 1572) vond deze declinaties voor
het jaar 1600 respectievelijk gelijk 13°5' en 33°32' en stelt hunne jaarlijksche
toename op 0',32 en 0',33. Snellius had alzoo 13°9'58" en 33°37'7" moeten
aannemen, en dus tot de poolshoogten 51°11'58'' en 5l°5'7" moeten be
sluiten. De slorderigheid van Snellius bij berekeningen blijkt uit de
omstandigheid, dat in zijn manuscript bijna alle getallen één of meermalen
zijn doorgehaald en veranderd.
