14
moeilijk te beslissen vraag of in een concreet geval verjaring heeft
plaats gehad, hun ontstaan, of worden door de opwerping van allerlei
exceptiën gerekt.
Het resultaat van dit alles brengt Dupin tot de verzuchting:
„En achetant, on n'est pas sür d'être propriétaire,
En payant, on n'est pas sür d'être libéré,
En prêtant, 011 n'est pas sür d'être remboursé."
Een houder van een onroerend goed moet wijken voor een ander,
die een beteren titel vertoont, en deze moet op zijn beurt voor een
derde het veld ruimen. Niet van een volstrekt slechts van een beter
recht kan er sprake zijn.
Het ongezonde van den toestand ligt echter niet daarin, dat de
eigendom werkelijk dikwijls betwistbaar zou zijn dit komt zelfs
betrekkelijk slechts zeldzaam voor. Maar de algemeene onzekerheid,
de onmogelijkheid om volkomen zekerheid te verkrijgen, de bezwaren,
de tijd en de kosten aan het onderzoek, alsmede aan allerlei forma
liteiten bij aanwezigheid van minderjarigen en andere onbekwamen
verbonden, belemmeren het verkeer met onroerende goederen, ver
minderen hunne waarde, bemoeilijken de ontwikkeling van een gezond
grondcrediet.
Dat in den regel het onderzoek niet zoover wordt uitgestrekt, als
ik hier schetste voor een voorzichtig kooper, die de meest mogelijke
zekerheid wil hebben doch dat men met wat minder moeite en kosten
tegen meer risico tevreden is, doet ter zake niet af, waar het mijn
doel alleen was, de beteekenis, het wezen van ons stelsel te schil
deren. Eindeloos geschrijf, ontzaglijke archieven, onderzoek bij elke
rechtshandeling met onroerende goederen te herhalen, zonder op een
vroeger onderzoek te kunnen vertrouwen, zonder daarvoor volstrekte
zekerheid te verkrijgen, hooge kosten en eene trage afdoening van
zaken, ziedaar het resultaat van ons stelsel.
De pogingen om verbetering in onze wetgeving te brengen, zullen
later besproken worden. Alleen zij hier als overgang tot het
volgende hoofdstuk gewezen op de reeds aangehaalde belang
wekkende studie van Prof. Mr. B. J. Gratama, die in het mobilisatie-
Procureur général la cour de Riom. Y. documents relatifs au régime
hypothécaire, publiés par M. Martin. (Réforme cadastrale I p. 19).
