187
Het is duidelijk wat ik bedoel, landverlegging, eene agrarische
hervorming, kan niet worden behandeld met voorbijgang van kennis
van landbouw en landhuishoudkunde. Waar ik dus de nadeelen ver
meld van den tegenwoordigen, of de voordeden van een gewenschten
toestand, in beide gevallen reken ik mij verplicht het vraagstuk van
een economisch standpunt te beschouwen.
De groote verbrokkeling van het grondbezit heeft tengevolge een
belangrijk verlies aan oppervlakte veroorzaakt door de aanwezige
slooten en greppels; dit verlies beloopt ongeveer 8 °/o van het
akkerland, d. i. zooveel als noodig is voor een doelmatig
wegen-net.
Slooten en greppels brengen niets op, verminderen de grootte
van den akker en zijn daarenboven kweekplaatsen voor allerlei hin
derlijk onkruid.
Met het aantal der aangrenzende eigenaren stijgt de gelegenheid
tot tweedracht en processen. Eene opgave over een termijn van
20 jaren, der onkosten hierdoor veroorzaakt, zou een eindbedrag
aanwijzen in sommige gevallen misschien toereikend tot dekking
der kosten, noodig om in streken, welke daarvoor vatbaar zijn, eene
totale terreinwijziging in het leven te roepen.
Veel grenzen, kleine perceelen en slechte wegen leiden tot verlies
van meststoffen en zaad, tot waardevermindering der trekkrachten
en der landbouwgereedschappen.
Beschadiging der te veld staande vruchten, langs de grenzen der
perceelen, kan nagenoeg niet voorkomen worden; slechte wegen
eischen meer trekvee.
Door het verspreid liggen der eigendommen gaat, vooral bij slechte
weersgesteldheid, in den oogsttijd arbeid en tijd te loor, terwijl de
wagenvrachten dikwijls niet aangeladen kunnen worden en daardoor
niet geheel tot hun recht komen.
Onder onze tegenwoordige omstandigheden is men beperkt in het
vrije gebruik van zijn eigendom.
Gebrek aan wegen, slechte wegen of ondoelmatig aangelegde wegen
zijn beletselen om te rechter tijd te bemesten, te bearbeiden, te be
zaaien en te oogsten.
Doelmatige gereedschappen en machines kunnen niet worden aan
gewend oordeelkundige wisselbouw wordt bemoeilijkt.