202
de strengste eischen der wetenschap en met aanwending van de beste hulp
middelen in alle opzichten deugdelijk opgemaakt en volledig kadaster, om
de rechten van dien eigendom en zijne grenzen te kunnen verzekeren, billijk
de lasten te kunnen heffen, te voorkomen dat mutaties in den bodem ver
warring zouden veroorzaken en die in de rechten en rechthebbers behoorlijk
geconstateerd en verzekerd zouden blijven enz.
Wel is waar bleek het hoe langer hoe meer, dat de inlander nog geen
heil ziet in de hem verleende voorrechten en er weinig lust tot conversie
scheen te bestaan, doch de metingen in de binnenlanden werden begonnen
en de te volgen richting werd aangegeven, onder dezelfde invloeden en heer-
schende beginselen als waarop wij hiervoor doelden en het kan dus niet
verwonderen, dat dezelfde denkbeelden daaraan ten grondslag werden gelegd.
Dit verklaart, waarom men, ondanks de destijds reeds gebleken antipathie
van den inlander tegen de conversie, in 1879 toch een kadaster op touw zette,
waarbij volledig rekening gehouden werd met de algemeene toepassing der
agrarische wet.
Wij achten thans de overtuiging vrij algemeen gevestigd, dat conversie in
argrarisch eigendom zonder dwang of althans sterke pressie van het Bestuur,
in de eerste jaren, wellicht zelfs in een zeer verre toekomst, niet in die mate
zal plaats hebben, dat daardoor alleen de directe kadastreering, op de bespro
ken nauwkeurige wijze nog gemotiveerd geacht kan worden.
Daarentegen dringt de landrente-quaestie hoe langer hoe meer tot eene spoe
dige en deugdelijke oplossing, vooral nu het gebleken is, dat door het laatst
gehouden onderzoek alweêr een achttal jaren zijn verslonden, zonder haar een
stap verder te hebben gebracht.
Immers, al bevatten de resumés wellicht veel goede bouwstoffen voor de
waarde-bepaling der bouwvelden, zonder de kennis der uitgestrektheden zou
men ze kunnen vergelijken bij de pannen voor eene huisbedekking bestemd,
voor welk dak men echter geen houtwerk heeft, of vinden kan.
Is het nu, op grond van de voorafgaande beschouwingen wenschelijk te
achten, om voor de binnenlanden de veronderstelling, dat in de toekomst
een eigendomskadaster noodzakelijk kan worden, geheel te laten varen; met
de werkwijze thans bij het kadaster gevolgd geheel over stag te gaan en
voortaan alleen op de meest eenvoudige wijze, met opoffering van veel nauw
keurigheid en verzwakking van den grondslag, met den meesten spoed en op
de goedkoopste wijze, een zuiver fiscaal kadaster samen te stellen, waaraan
alleen de kennis der oppervlakte binnen eene niet te nauwe grens en de
tamelijk juiste voorstelling van den bodem op de kaart, als eischen worden
gesteld
Het komt ons voor dat deze vraag niet geheel bevestigend beantwoord
mag worden. De Agrarische wet bestaat eenmaal en heeft al den schijn,
dat zij nog jaren lang onbezield en zonder belangrijke levensuitingen, als eene
