203
te vroeg geboren vrucht, zal blijven liggen; zoo is het echter ook niet waar
schijnlijk, dat zij door intrekking vernietigd zal worden. Eerder gelooven
wij dat de oplossing van het vraagstuk der conversie zeker op den weg der
toekomst ligt.
De geschiedenis van bijna alle volken toont aan, dat de vernietiging der
overheersching van enkelen over de groote massa en de oplossing van het
gemeenschappelijk handelen en bezitten in persoonlijke vrijheid en individueel
optreden voor eigen belangen, gevonden wordt op den weg van vooruitgang
door ontwikkeling, en, ofschoon die weg in Oostersche landen en vooral in
Nederlandsch-Indië met trage schreden wordt afgelegd, zoo valt toch niet te
ontkennen, dat hij ook hier bewandeld wordt.
Daarom zouden wij het niet wenschelijk, en met de beginselen eener voor
uitziende politiek in strijd achten, om bij de opmaking van het kadaster in
de binnenlanden in het geheel geen rekening te houden met de eischen, die
er in de toekomst aan gesteld kunnen worden, maar liever een middel zoe
ken om het thans speciaal ten behoeve der landrente op te maken kadaster
tevens vatbaar te maken, om later, bij eventueele conversie in agrarisch eigen
dom, de noodige gegevens tot de bescherming en administreering daarvan in
zich op te kunnen nemen. En dit is met opoffering van betrekkelijk zeer
weinig tijd en kosten mogelijk.
Hiertoe is slechts noodig dat de grondslag voor het fiskale kadaster n.l.
de triangulaties en hoofdpolygoon-metingen met dezelfde zorg en volgens
dezelfde regelen worden uitgevoerd als voor een eigendomskadaster noodig
is; dat de hoofd-indeeling van het terrein en de blijvende kenmerken, die er
zich op bevinden als wegen, groote rivieren, kanalen, bruggen, palen, op zich
zelf staande gebouwen enz. met dezelfde zorg worden opgemeten, en dat
eindelijk de driehoeks- en polygoonpunten zichtbaar en blijvend worden ver
zekerd. Hierin zal men een geraamte hebben voor een toekomstig eigen-
doms-kadaster waaraan de successievelijk in agrarisch eigendom overgaande
stukken grond worden vastgemeten en zoodanig er in opgenomen, dat met
de conversie van het laatste grondstuk, ook het eigendomskadaster gereed en
in de plaats van het oorspronkelijk opgemaakte fiskaal kadaster getreden
zal zijn.
Hèt werk aan het leggen van dien grondslag verbonden, bedraagt hoogstens
1/10 van het geheel. Daarbij komt nog dat voor een fiskaal-kadaster eene
basis om het détailwerk aan te verbinden evenzeer noodig is, met dit verschil
evenwel, dat zij meer globaal en minder nauwkeurig kan zijn, desnoods
geen verband behoeft te houden met triangulaties van hoogere orde enz.,
zoodat het verschil in arbeid aan de eene wijze van uitvoering boven de an
dere verbonden, zeker niet meer dan 1/25 zal bedragen.
Nog zij opgemerkt dat de meerdere tijd en kosten aan eene goede basis voor
de meting besteed, in elk geval voor het langdurig voortbestaan van het werk
