217
Hiermede aan het einde onzer beschouwingen gekomen, drukken wij nog
slechts de hoop uit, dat het ons gelukt moge zijn, de aandacht van belang
stellenden in en bevoegde beoordeelaars van het landrente-vraagstuk, eenigs-
zins afgeleid te hebben van de oude richting, waarin steeds, doch tevergeefs
naar eene oplossing is gezocht en haar meer op het door ons ontwikkelde
stelsel te hebben gevestigd, want dan houden wij ons overtuigd dat binnen
kort nog slechts ééne meening over deze zaak zal bestaan. En als eenmaal de
gevestigde publieke opinie bestaat, dat eene deugdelijke regeling der hoofd
belasting voor de inlandsche maatschappij, waarmede haar wel en wee, haar
rust of onrust zoo nauw zamenhangen, alleen mogelijk is door haar te grond
vesten op een kadaster, dan kan het geen twijfel meer lijden of de macht
hebbenden hier en in Nederland zullen ook gereed bevonden worden, einde
lijk het noodige bevel te geven, om dit grootsche werk in het leven te roepen.
Moge dit spoedig gebeuren, want de zaak is o. i. dringend en genoeg
voorbereid om dadelijk een begin met de uitvoering er van te kunnen maken.
Moge spoedig de prijs behaald worden, die naar onze overtuiging is weg
gelegd voor hen, die met de traditie kunnen en durven breken en het nieuwe
pad durven inslaan, waarop de eenige gezonde oplossing dezer zaak gelegen
is, n. 1. eene glansrijke bladzijde in de geschiedenis van het beheer van Ne-
derlandsch Indië en eene dankbare herinnering in de harten van een geheel
volk.
F. Verstijnen.