39
Alle inlichtingen, welke men mocht verlangen, worden met de meest moge
lijke bereidwilligheid verstrekt door de ingenieurs bij de Graadmeting, de
heeren Wildeboer, Quant, Heuvelink en Bijleveld; aan de beleefdheid van den
eerstgenoemde is de Vereeniging het gedeelte van het verslag verschuldigd
dat op deze rijksinzending betrekking heeft.
Uit den aard der zaak laat zich deze inzending tot twee groepen terug
brengen
A. Driehoeksmeting. B. Waterpassing.
A. Driehoeksmeting.
De hoekmeetinstrumenten, alle theodolieten, waren door vier typen verte
genwoordigd, n.l. de verkenningstheodoliet en de instrumenten voor de me
tingen der Ie, IIe en IIIe orde.
De verkenningstheodoliet is het eenige dezer vier instrumenten dat zoowel
een verticalen als een horizontalen rand heeft.
De verticale rand wordt afgelezen met noniussen die 1' aflezing geven.
Op de alhidade, waaraan deze noniussen bevestigd zijn, is het niveau
aangebracht.
De horizontale rand, met een diameter van 9 cM., is verdeeld in vakjes
van 10' en wordt met microscopen afgelezen, waarin deze verdeeling van 10'
nog weder in tien deelen is onderverdeeld, zoodat hiermede een directe
aflezing van 1' wordt verkregen, waarvan zonder bezwaar nog tiendedeelen
kunnen worden geschat.
De kijker is centrisch aangebracht. Ten einde ook bij groote elevatie-hoeken
gemakkelijk te kunnen richten, kan voor het oculair een prisma worden
geschroefd.
De theodoliet is aan de onderzijde voorzien van een centreerstift, welke
uitgetrokken kan worden en die zoodanig is aangebracht, dat de meetkunstige
as samenvalt met de verticale as van den theodoliet.
Het gewicht van het instrument bedraagt 3,5 Kgmet inbegrip van de
kist; de drievoet is opvouwbaar.
Het instrument is dus zeer handig om mede te nemen, kan bijna overal
vlug en gemakkelijk worden opgesteld en vereenigt met deze beide eigen
schappen nog die van eene groote mate van nauwkeurigheid.
De theodoliet voor metingen van de Je orde in gebruik is van zeer een
voudige constructie en soliede gebouwd. De diameter van den rand bedraagt
ter plaatse van de verdeeling 35 cM., de graad is verdeeld in 12 onder
deden. Ten einde vlug den stand van den rand te kunnen aflezen is deze
behalve van de fijne verdeeling, nog van een verdeeling in graden voorzien,
waarboven een index is aangebracht.
