49
vracht en inkomend recht afzonderlijk, in plaats van voor franc en Mark
respectievelijk de belachelijke prijs van f 0,55 en f 0,65 te eischen, wanneer
men alles op zijn beloop laat, daarentegen de Tagescurswanneer men
mededeelt niet van plan te zijn er meer voor te geven.
Maar het wordt tijd terug te keeren tot de tentoonstelling, wij noodigen
u uit, met aandacht in oogenschouw te nemen de inzending der firma
J. W. Giltay, voorheen P. J. Kipp en Zonen, te Delft, glansrijk handhaaft
zij haar ouden naam. Een boussole tranche-montagne 2), een kijkerboussole,
een waterpasinstrument van Lenoir, prachtige veldkijkers, tal van teekenbe-
noodigdheden, alles wekt om het zeerst uwe belangstelling; terwijl het u opvalt,
dat de kogelrolplanimeter van Coradi te Zurich, door de firma Kipp geëx
poseerd, volledig maakt de collectie der door het Departement van Financiën
tentoongestelde planimeters, waarover straks meer.
Tot nog toe verzochten wij uwe belangstelling uitsluitend voor de beschou
wing van de voortbrengselen onzer hedendaagsche nijverheidwat het verleden
wrochtte, verdient evenzeer er eenige oogenblikken aan te wijdén,
Het voorheen is vertegenwoordigd door eenige antieke astrolabia van de
sterrewacht te Leiden (Prof. Dr. H. G. van de Sande Bakhuyzen), waaronder
een van Michel Coignet, Anno 1601, voorts de Latijnsche beschrijving van
de door Snellius verrichtte driehoeksmeting, Anno 1742. Het natuurkundig
kabinet te Leiden (Prof. Dr. H. Kamerlingh Onnes) exposeerde een oude
heliostaat van 's Gravezande3), en een theodoliet van Becker te Arnhem,
voorzien van drie noniussen, naar men mededeelde het eerste instrument van
dien aard door de Nederlandsche nijverheid voortgebracht. Verder merken
wij op een oude theodoliet van Richer, een oud astrolabium en een oude
meetketting, allen gebruikt bij de primitieve kadastreering van ons Rijk.
Een planchet met vizierliniaal, van het 4e Regement Infanterie sluit de rij
der oude of nagenoeg in onbruik geraakte technische hulpmiddelen. Ook
op het gebied van kaartwerken kan het verleden op eene bijdrage wijzen.
Aan de welwillendheid van het bestuur van het Hoogheemraadschap Rijnland
waren wij een zeer interessante inzending verschuldigd. Deze inzending gaf
als het ware een historisch overzicht van de geleidelijke ontwikkeling van
ons vak, van af het begin der 16e eeuw tot op onzen tijd; de navolgende
volledige lijst van het ingezondene levert daarvoor het bewijs:
Kaart van den Spaarndamschen dijk onder Houtrijk 15101524;
1) Ook in den boekhandel heerscht deze eigenaardige gewoonte. Gerke, Die Triangulation und
Poligonisirung der Stadt M. Gladbach,, Helwingsche Verslagsbuchhandlung Hannover kost M. 5,50;
daarvoor betaalde ik f 5,—plus f 0,15 voor toezending.
2) Archief voor het Kadaster 1875, bldz. 87.
3) Zie het gedeelte van dit Verslag over Graadmeting en Waterpassing
4) Ingezonden door den heer A. G. Hesseis, Landmeter van Rijnland.
Tijdschrift Kadaster 1890. 4.
