131
De meting van Krayenhoff behoefde niet afgekeurd maar
aangevuld te worden: aangevuld allereerst door een basis gelijk hij
zelf gewenscht had. Ook eene nieuwe azimut-bepaling was noodig,
aangezien de instrumenten en methoden tot dat doel sedert 1S11
zeer veel verbeterd waren, en men dus kon vreezen, dat Krayen-
h o f f's azimut te Amsterdam een belangrijke fout bezit. De
meting van Oudemans in 1879/80 heeft overigens bewezen
dat die vrees niet gegrond was. En in de derde plaats werd voor
eene graadmeting vereischt, dat een vijf of zestal nieuwe bepalingen
van poolshoogten in ons land werden verricht. Leiden en Utrecht
waren in 1864 reeds bepaald; Hulst, Nijmegen, Koevorden, Leeu
warden en misschien nog Holwierda kon een geoefend sterrekundige
in één campagne daaraan toevoegen. Goede lengte-bepalingen bezat
Nederland in 1864 nog geen enkele.
Zoodoende zou Nederland ook zonder nieuwe triangulatie in de
rei der Europeesche staten nog geen slecht figuur maken. Natuur
lijk dat het werk van Kr. niet die nauwkeurigheid en zekerheid
bezit, welke bij de nieuwste Pruisische metingen bereikt is. Maar
er zijn landen, die niemand onder de minder beschaafde rekent, met
welke Nederland in goed gezelschap zou wezen, en die zich met geen
betere triangulatie tevreden stellen. Wij noemen Beieren en Engeland.
Over de Beiersche triangulatie heeft Bauernfeind in de Conferenz
van 1867 s. 23—33 medegedeeld, dat van de 437 driehoeken 35
niet volgemeten waren en 80 een grootere sluitfout dan 3" bezitten.
Van 1233 hoeken, die tweemalen onafhankelijk van elkander ge
meten zijn, stemden slechts bij 452 die beide bepalingen op 1" over
een. Het net was niet vereffend.
Bauernfeind drong sterk op een nieuwe graadmeting aan,
maar de Regeering is hiertoe niet overgegaan. Jordan (Handbuch
1878 II s. 245) oordeelt die oude triangulatie »für Gradmessung-
zwecke vollstandig genügend und es ware eine ungeheure Arbeits-
verschwendung gewesen, wenn lediglich dafür eine neue Trianguli-
rung gemacht ware". De oude metingen zijn later door Or ff ver
effend. Deze gebruikt 339 driehoeken, waarvan 108 een grootere
sluitfout dan 3" bezaten. Zie verder Jordan Steppes I s. 202. Aan
het Beiersche net zijn echter 3 bases, 12 poolshoogten en 11 azi-
muts verbonden.