154
moeite niet veel te verbeteren is, zal men ook kunnen bepalen wat
in andere deelen voor de overeenstemmende nauwkeurigheid vol
doende is.
Is echter de wetenschappelijke ontwikkeling gebrekkig of onvol
ledig, zoo bestaat er zeker de meeste kans, dat er aan een groot
gedeelte van den arbeid zonder oordeel te veel moeite en tijd zal
worden besteed.
In Duitschland, waar omtrent de geheele uitvoering nauwkeurige
voorschriften zijn gegeven en voor de grootte der toe te laten fouten
in elk deel van den kadastralen arbeid bepaalde grenzen zijn ge
steld, is voor een overdreven nauwkeurigheid bijna geen plaats.
Hier te lande bestaan echter zoo weinig voorschriften omtrent de
uitvoering der hermetingen, dat de ambtenaar, die daarmede is be
last, zich zelf regelen moet stellen omtrent den graad van nauw
keurigheid, zoodat de studie, die daarop betrekking heeft, voor hem
nog meer een vereischte is, dan voor zijne Duitsche collegas.
De uitbreiding van het bestaande programma (zie bijlage I) zou
zich wat de wiskunde aangaat moeten bepalen tot analytische meet
kunde, hoogere algebra en differentiaal- en integraalrekening.
De beginselen der analytische meetkunde van het platte vlak en
in de ruimte werken ontwikkelend en zijn voor de studie der lagere
en een algemeen begrip der hoogere geodesie onmisbaar. Ook thans
reeds is de leer der coördinaten noodzakelijk en voor het begrip der
formules, die op den vorm der aarde en de plaatsbepaling daarop
betrekking hebben, is ook de analytische meetkunde in de ruimte
bepaald noodig.
Verder is eenige kennis der hoogere algebra en der differentiaal-
en integraalrekening zoo loonend voor de leer der fouten en de ver
effeningsrekening, dat de korte tijd, die hieraan moet besteed worden,
met woeker teruggegeven wordt.
In de geodesie is een uitbreiding niet minder noodzakelijk. De
kennis der instrumenten moet veel grondiger zijn; de adspiranten
moeten met de inrichting daarvan volkomen vertrouwd zijn, blijken
geven zoowel de regeling als het gebruik geheel in hunne macht te
hebben en de waarde der verschillende soorten hebben leeren verge
lijken, om er bij voorkomende gevallen eene keuze uit te doen, die
voor het bijzondere doel past.
