224
Wanneer de luchtbel zich
dan in den kijker, vergroot te
midden van de ronde opening,
vertoont, is de vizierlijn wa
terpas.
Deze waterpasstelling wordt
telkenmale, bij de verplaatsing
of bij omdraaiing van het in
strument, herhaald, terwijl het
wenschelijk is om het oog dicht
bij het oculair en op duistere
plaatsen een stuk wit papier
onder den libel te houden.
De kijker wordt geplaatst
op een kogelscharnier, waaraan zich onderaan een houtschroef bevindt, zoodat
het gemakkelijk op iederen steun, stok of drievoet kan worden geschroefd.
In de bijgevoegde circulaire wordt verder vermeld dat het zelfs uit de hand te ge
bruiken zou wezen, hetgeen mij evenwel niet mocht gelukken en zeer onnauwkeurige
uitkomsten opleverde: een zeer vaste hand zal ongetwijfeld daarvoor noodig
zijn en zal dan slechts voor oppervlakkige waarnemingen kunnen dienst doen.
Ten slotte kan men met behulp van een zeer eenvoudig instrumentje, dat
met een klemschroet om den stalen hals aan de konische as geklemd wordt,
rechte hoeken uitzettende draaibare kijker kan in dat geval slechts een
kwart slag in de rondte doen en slaat tegen een paar stifjes aan, waardoor
een hoek van 90° beschreven wordt.
Ook dit werkte volkomen juist en kwam ik, den vierden hoek uitzet
tende, weder op de eerste baak terug.
Dit laatstgenoemde instrumentje is evenwel niet op bovenstaande figuren
afgebeeld, doch is zoo eenvoudig en beknopt, dat het nog gemakkelijk een
plaatsje vindt in hetzelfde étui.
Het komt mij voor dat het ook voor de landbouwers bij het aanleggen van
slooten, greppels voor drainage of andere werkzaamheden, van groot gemak
zijn kan en voor onze Indische leden, welke op bergachtig terrein werkzaam
zijn, alle aanbeveling verdient, daar de instelling van het waterpas in een
minimum tijd volbracht is en het voorwerp in den kijker met de kruisdraad
duidelijk zichtbaar is.
Het instrument alléén kost 23,50: met rondselwerk om den kijker in te stellen
4,50 méér; terwijl de prijs met twee gulden verhoogd wordt, wanneer de
inrichting om rechte hoeken uit te zetten er aan toegevoegd wordt, alzoo
compleet (in étui) f 30.
Na ontvangst van het bedrag zendt genoemde firma het franco door Neder
land of met f 3,— verhooging franco naar de directe havens in Ned.-Indië.
