De Noordhollandsche boer en het Negatieve hypotheekstelsel.
I Eenige tijd geleden verscheen in de Alkmaarsche Courant een artikel over
overdracht van vast goed, waaraan wij het volgende ontleenen.
Het is niet eenvoudig om de negatieve eigenschappen van ons kadastraal
stelsel duidelijk te maken. Misschien ondervond Hildebrand bij het schrij
ven der Camera Obscura eene dergelijke moeielijkheid, toen hij sommige nega
tieve eigenschappen van den Noordhollandschen landman wilde aantoonen.
Bekend is hoe de geestige schrijver zich er op de volgende wijze uitredt:
„Vraagt gij of hij een ijverige kerel is? Ik antwoord: hij past op zijn
spul. Vraagt gij of hij geregeld leeft? antwoord: hij drinkt alleen op markt
dagen en kermissen. Is hij een ophakker en een smijter? Nooit als hij
nuchteren is. Is hij eerlijk? Hij melkt geen andermans koeien uit. Is hij
barmhartig? Hij is goed voor zijn beesten. Heeft hij zijn vrouw liet? „Der
is gien beter keezer." Bemint hij zijne kinderen? Ze krijgen dikke stukken
en „de miester mot ze niet om het hoofd sleen."
Op diezelfde wijze zou men moeten antwoorden, indien ons vragen gedaan
werden over het kadastraal stelsel.
Vraagt gij of de regeling bijzonder slecht is? Ik antwoord: een harer
schaduwzijden is, dat de wet niet de minste waarborgen stelt, noch voor de
inwendige geldigheid, noch voor de uitwendige echtheid der akte, waarvan
de overschrijving verlangd wordt. Is het moeielijk vast goed over te dragen
Antwoord: Een candidaat-notaris maakt desverlangd spoedig een transport
op, ook vóór dat hij zijne eerste tien jaren bij het notariaat werkzaam is.
Laat het kadastraal stelsel speling tot veel processen? Wanneer procedeeren
niet zoo duur was, zou het aantal niet geringer zijn. Zoo'n proces gunt
men zijn aartsvijand. Is het stelsel duur? Als men door inzage der boeken
de werkelijke grenzen van een perceel te weten kon kouien, dan zou het
zelfs goedkoop zijn.
Hoeveel kost de overschrijving eener akte? De overschrijving slecht H/j per
duizend gulden, maar het registratierecht hakt er op in. Kan men aan
het hypotheekkantoor voldoende inlichtingen verkrijgen? Als men daarvoor
betalen wil, meestal wel, maar het raadplegen der registers geschiedt op
eigen risico.
Als gij van den bewaarder van hypotheken een bewijs ontvangt, dat op
een perceel geene hypothecaire inschrijvingen rusten, is het perceel dan
vrij van hypotheek? Antwoord: Ja! als de voorgaande inschrijvingen maar
niet ten onrechte zijn doorgehaald.
Als een perceel op uw naam staat, behoort het u dan? In verreweg de
meeste gevallen wel, maar het kan ook zijn van niet.