58
Dienst benoemd, en op zijn voorstel besloot de Regeering in Januari
1866, dat de triangulatie niet enkel voor de topographie maar ook
voor eene graadmeting zou dienen. Sedert dien tijd werd bij de
metingen naar de hoogste nauwkeurigheid gestreefd, en zijn de
oudere metingen gecontroleerd en verbeterd.
De basis bij Simplak is in 1873 gemeten door Oudemans,
Metzger en Woldringh. Die bij Logantong in 1875 door
Woldringh en H. Th. Soeters; die bij Tangsil in 1877 door
Soeters. De basisnetten bij L. enT. in 18761878 door Soeters.
De vergelijking van het basisapparaat met den zoogenaamden nor
maalmeter geschiedde na Tangsil in 1881 door Majoor H. Helb.
Prof. Oudemans keerde in 1875 naar Nederland terug; Metzger
vertrok wegens ziekte in 1875 (t 6 Juli 1890 te Stuttgart); Soeters
stierf in 1879, Woldringh in 1880. Toen besloot het Gouver
nement om de Geogr. Dienst als afdeeling van het Marine Depar
tement op te heffen, en de triangulatie der buitenbezittingen aan
den Generalen Staf op te dragen. De leiding der berekeninge?i van
de metingen op Java bleef bij Oude mans, sedert 1875 weder
Hoogleeraar te Utrecht. De op den titel van Abtheilung III ge
noemde heeren hebben bij die berekeningen hunne hulp verleend,
maar de waarnemingen te velde dankt men voor de bases bijna
geheel aan de drie overleden ingenieurs.
De metingen zijn dus sedert twaalf jaren geheel afgeloopen en
met eenig ongeduld verwacht men de publicatie der waarnemingen,
berekeningen en uitkomsten.
De drie thans verschenen Abtheilungen vormen te zamen een
afgesloten geheel. De 15 platen zijn doorloopend genummerd; de
blz. echter niet. Aangezien er 16 jaren liggen tusschen het schrijven
van de le en 3° Abth., zijn onderscheidene zaken uit de le en 2e
Abth. in de 3e nog eens behandeld en verbeterd.
De uitvoerige inhoudsopgaven, welke aan ieder van deze drie
quartowerken voorafgaan, maken het naslaan echter gemakkelijker.
Het is onnoodig om over de groote verdiensten en de hooge be-
teekenis dezer triangulatie uit te wijden. Wij willen van de basis
metingen eene beschrijving en een overzicht geven, en zullen om tot
eene juiste waardeering te geraken nu en dan ook overeenkomstige
metingen, in Europa verricht, aanhalen.
