76
nauwkeurigheid, die bij de vereffening in één geheel zou ver
kregen zijn.
De vereffening geschiedde natuurlijk altijd volgens de methode
der kleinste quadraten. Die van Simplak, 1« deel, is uitgevoerd
volgens de classieke maar omslachtige methode van Bessel,
en wel met log. van 9 decimalen: de m. f. der uitkomst was
(zie bladz. 74) 2230 eenheden dier decimaal. De log. Sin. werden
ontleend aan een tafel met 10 dec. De zoodanige bestaan er
verscheidene. De oudste is die van Gellibrand, Trigono-
metria Brittannica met een interval van 0°,01 36",
uitgegeven door Vlacq te Gouda in 1633. In hetzelfde jaar ver
schenen de tafels van Vlacq zeiven, met een interval van 10".
Deze zijn later nagezien en gecorrigeerd door Vega, Thesaurus
Logarithmorum 1794, welke de dikke folianten tot een handig
boek heeft vervormd. Betrekkelijk die tafels van Vega heeft
Gauss (Astron. Nachr. 1851, Bd. 132 s. 182/4) verklaard, dat
hij bij veelvuldige narekeningen de log. der getallen (van 1 101000)
steeds zeer nauwkeurig bevond, maar in die der goniometrische
functien vele fouten, tot 4 eenheden der 10e dec., ontdekte.
Prof. Oudemans heeft de tafels van Gellibrand gebruikt.
(III, 32).
Bij deze eerste vereffening vinden wij de hoeken in tienduizendste
deelen van secunden opgegeven, ofschoon de correctie van één der
richtingen 2" bedraagt.
Bij de vier later vereffende netten werd de meer eenvoudige
methode van Gauss gevolgd, waarbij aan elke richting hetzelfde
gewicht gegeven wordt. Tevens werden de hoeken op 2 dec. van
secunden afgerond en de correcties in 3 dec. medegedeeld. De log.
zijn in 7 juiste dec. berekend met toevoeging der 8ste uit de inter
polatie (III, 52, 57, 113.) Prof. Oudemans heeft bij de bereke
ning der zijden eene der drie methoden van Delambre (zie dit
Tijdschrift 1889 blz. 300) gebruikt.
Bij het net van Logantong, 2e deel, begon Prof. Oude
mans de correctie voor de hoogte van het richtpunt, in verband
met de ellipsoïdische gedaante der aarde, in aanmerking te nemen,
eene correctie, die trouwens voor geen der punten van dit net 0",1
bereikte, en zelfs voor den Merbaboe en Lawoe hoogstens 0",33