129
Thans kunnen (eenvoudige gevallen uitgezonderd) alleen geroutineerde
ambtenaren en klerken den draad volgen in de schijnbaar zoo eenvoudige
boekhouding, en zonder eene andere inrichting der kadastrale kaart (bij eene
geheele vernieuwing), waardoor eene rationeele boekhouding op het perceel
mogelijk zou worden, kan hierin geene verbetering komen.
Om dit duidelijk te maken, moet ik een oogenblik verwijlen bij de verwik
kelingen, die een gevolg zijn van de voortdurende vernummeringen der
kadastrale perceelen, waarmede menig verdienstelijk schrijver veel te weinig
rekening houdt.
De filiatie van perceelnommers kan men vergelijken bij de geslachtsboomeu
van familiën. In opgaande en nederdalende lijnen, overal grijpen zij in elkaar.
Een perceel kan door herhaalde splitsing en vereeniging met andere perceelen
of perceelsgedeelten vele afstammelingen hebben met eene gezamenlijke grootte,
welke die van het moederperceel vele, soms honderden malen overtreft.
Teruggaande: een perceel kan ontstaan zijn uit deelen van andere, die elk
weder van een aantal moederperceelen afstammen enz., zoodat het geheele
aantal moederperceelen, tot de oorspronkelijke kadastrale nommers teruggaande,
vele tientallen kan bedragen.
Elk deel, waaruit een nommer is ontstaan, kan zijn eigen geschiedenis
hebben. Voor een onderzoek naar titels van aankomst of naar de bezwaard
heid behoort dus van elk betrokken kadasternommer eerst de geslachtslijst
in opgaande lijn te worden opgemaakt, en, naast elk nommer van die lijst, te
worden aangeteekend alle in het perceelenregister voorkomende verwijzingen
naar de hoofdregisters.
Het onderzoek in de overschrijvingsregisters kan niet beperkt worden tot
de laatste 20 of 30 jaren, want daargelaten de mogelijkheid van stuiting
of schorsing der verjaring vroegere contracten kunnen zakelijke lasten in
houden, welke grooten invloed hebben op de koopwaarde van het goed.
De akten zijn dikwijls vervat in voor velen onverstaanbaren stijl, soms
zeer omvangrijk, ingewikkeld en verward, vooral die van veilingen. Zij
dienen echter geheel te worden doorgelezen, indien men wil nagaan, of ge
breken in vorm of inhoud ze invalideeren, indien men zeker wil zijn, dat
zij geen voorwaarden inhouden, die tot eene vordering tot ontbinding kunnen
aanleiding geven, dat zij geene erfdienstbaarheden of andere zakelijke lasten
bevatten, „die daar drijven als zoovele droppelen olie in de ruime zee, hier
„en daar verspreid; slechts het toeval doet den scherpzienden nazoeker er
een ontdekken."1)
Voor het onderzoek naar de bezwaardheid moet de geslachtsboom der
perceelen reiken tot de vernieuwing der inschrijvingen in 1879. Men raad
pleegt daartoe het perceelenregister n°. 69a en aangezien daaruit niet blijkt,
welke inschrijvingen zijn doorgehaald, moeten alle deelen en nummers van
1) N. J. Verkoren, Weekbl. Not. en Reg., No. 1202, blz. 14.