147
Berlijn een aantal fotogrammetrische toestellen vervaardigd om daarmede
correspondeerende hoogtemetingen van lichtende nachtwolken te
verrichten.
OOSTENRIJK.
Evenals in andere landen wekte ook in Oostenrijk de fotogram-
metrie het eerst belangstelling in militaire kringen.
Luitenant Mikiewicz en G. Pizzighelli waren de eersten, die op het
belang der fotogrammetrie wezen.
En, niettegenstaande deze methode eerst betrekkelijk koit in
Oostenrijk toegepast wordt, heeft ze daar toch reeds een tamelijk
hoogen trap van volmaking bereikt, zooals op het IX Geografisch
Congres te Weenen in 1891 bleek.
Oostenrijk met zijne uitgestrekte bergstreken biedt dan ook een
ruim veld voor fotogrammetrische metingen aan.
Sedert 1886 houdt zich professor Schiffner te Pola theoretisch en
praktisch met de fotogrammetrie bezig, en hij spant al zijne krachten
in, door geschriften en voordrachten de nieuwe meetmethode steeds
meer ingang te doen vinden.
Zijn meermalen aangehaald leerboek: „die photographische Mess
kunst" (evenals het leerboek van Dr. Koppe aanwezig in de bibliotheek
der Vereeniging voor Kadaster en Landmeetkunde) verscheen te Halle.
De ingenieur M. Maurer mat in den winter de gedeeltelijk met
ijs bedekte en aan watervallen rijke rotsvlakten bij de prise d'eau
voor de Mühlauer waterleiding te Innsbrück fotogrammetrisch op.
Elke andere meetmethode zou daar onmogelijk geweest zijn.
Ingenieur F. Hafferl te Weenen nam den geheelen dalbodem van
Windischgarten naar Spital over eene lengte van 5 K.M. met 24
fotografieën in 41/2 uur van uit eene vroeger uitgebakende basis op.
De constructie van het plan geschiedde echter niet naar deze gege
vens, daar de arbeid op andere wijze ten einde werd gebracht.
Van de hand van den heer Hafferl komt in het „Zeitschr. f. Verm.
1892" een opstel voor over een „teleobjectief", hetwelk voor buiten
gewoon groote afstanden, al is het dan ook met klein gezichtsveld,
bijzonder goed schijnt te werken.
In den laatsten tijd maakte zich professor Steiner te Praag voor
de fotogrammetrie zeer verdienstelijk. Zijne leerlingen verschaften