17
Wie als eigenaar van het certificaat en bijgevolg van het onroerend
goed, hypotheek wenschte te verleenen, zoude eerst zijn certificaat
doen splitsen in een eigendomsbewijs, waarop op het verband was
aangeteekend, en een afzonderlijk hypotheekbewijs, waarover hij dan
ten behoeve van zijn crediteur zoude disponeeren. Bij verleening
van tweede hypotheekbewijs eene nieuwe splitsing doen ondergaan,
en zoo bij toekenning van erfpacht, opstal en vervolgens. Over
de deelbewijzen, die hij achtereenvolgens ontving, zou hij beschik
ken met gelijk recht en op gelijke wijze als over het hoofdbe
wijs. Ik doe opmerken, dat de mogelijkheid om het certificaat
te splitsen een zeer essentieel element is bij iedere poging tot
mobilisatie, en als zoodanig dan ook reeds door prof. Gr a tam a
in het oog werd gevatHet belang der zaak is licht te betoogen.
Indien het certificaat onsplitsbaar is, dan zal noch overdracht van
een zichtbaar stuk, noch vestiging van een zakelijk recht, noch aan
neming van een deelgenoot mogelijk zijn. De bezwaren van zulk
een stelsel zijn te tasten. Decourdemanche, een Franschjurist
uit de eerste helft dezer eeuw, stapte er overheen; de eigenaar, zoo
meende hij, die geld wenschte op te nemen, moest dan maar zijn
toevlucht nemen tot een verkoop met beding van wederinkoop2).
Dit middel begeeft echter bij vestiging van erfpacht, opstal en servi
tuten, terwijl bij hypotheek de vraag open blijft, of dit surrogaat
onder alle omstandigheden wenschelijk is. Men behoeft echter over
het bezwaar niet heen te stappen, want men kan het uit den weg
ruimen door te zorgen, dat de certificaten niet slechts verhandelbaar,
maar ook in den ruimsten zin splitsbaar zijn.
Het verkeer in het algemeen zoude van het tegenwoordige niet
veel verschillen, indien men staan bleef bij de uitgifte van certifica
ten op naam. De akte van transport zoude noodig blijven, en
hare geldigheidsvereischten zouden niet afwijken van die, welke tegen
woordig gevorderd worden. Overgifte van het certificaat echter zoude
in de plaats der inschrijving treden. Immers de prioriteit, die men
zich nu verwerft door de overschrijving in de openbare registers,
Hervorming van ons zakelijk recht (1870) p. 53.
5) Troplong Commentaire sur les priviléges et hypothèques, Préface n°. 4,