19
Immers, wat kan den eigenaar, wiens certificaat men noch aan
order noch aan toonder stellen wil, beletten, zijn goed voor wissels
of bankbiljetten af te staan, of zich pandbrieven te laten geven voor
de waarde? Doch, doet hij zulks, dan heeft hij precies dezelfde
macht tot wetsovertreding als wanneer men hem direct certificaten
aan order of aan toonder hadde verstrekt. Wie derhalve wissels,
bankbiljetten en pandbrieven onaangetast laat, heeft geen recht om
uit naam van crediteuren of legitimarissen tegen het denkbeeld van
volledige mobilisatie op te komen.
Het is een eigenaardig verschijnsel, teekenend voor de bekrom
penheid der wetgevers, dat in die landen van Europa, waar men
mobilisatie door middel van order- of toonderpapier toegelaten heeft,
wel toegestaan is geworden het nemen van hypotheek, doch nooit
van eigendomsbewijzen van dien aard. Immers, juist bij hypotheek-
bewijzen stuit men op een bezwaar, dat wel is waar weinig beteekent,
maar dan toch bij eigendomsbewijzen geheel en al wegvalt. Ik deel
het mede met de woorden van den heer Besson, wiens gewone
perspicaciteit hem hier begeeft. „Aan de grondeigenaars de bevoegd
heid te verleenen, om zelf geld te slaan in den vorm van verhan-
„delbare hypotheekbewijzen, die, blootgesteld aan al de fluctuatiën
"der markt, gevaar zouden loopen in één enkelen dag gedeprecieerd
„te worden, dit zoude mijns inziens de deur openzetten voor de
„ernstige eventualiteiten 1). Zoover Besson; ik doe opmerken,
dat de koers der hypotheekbewijzen, die eene normale rente afwerpen,
eerst dan beneden pari dalen kan, wanneer zij niet door de koop-
waarde van het goed gedekt zijn. Het gevaar bestaat dus hierin,
dat de eigenaar hypotheekbewijzen licht en in omloop brengt tot
een hooger bedrag, dan het goed lijden kan. Hiertegen waakte de
wetgever van 9 Messidoran III door afgifte van cédulles hypothécai-
res aan een maximum te onderwerpen, een maximum gelijkstaande
met 3/4 der koopwaarde. Slimmer ware het geweest, de vaststelling
van dit maximum over te laten aan het publiek, dat immers de
hypotheekbewijzen vrijwillig neemt; doch wilde de wetgever nu een
maal Voorzienigheid spelen, waarom dan niet de cédulles hypothécai-
res te huis gehouden en eigendomsbewijzen afgegeven? Deze toch
Livres fonciers p. 457.