57
gegevens, die slechts den rechter van instructie of eene commissie
van enquête ten dienste staan. Het staat bij mij vast, dat ik zonder
veel moeite meer voorbeelden zou kunnen aanbrengen, wanneer steeds
voldoende inlichtingen te bekomen waren. De openbare registers, als
veld van onderzoek als het ware aangewezen, zullen dikwijls niet
veel licht verspreiden. Immers, zoolang er geen strijd bestaat, tusschen
hetgeen in eene akte van vroegere dagteekening en in eene van
latere dagteekening betreffende eene zelfde zaak vermeld staat, zullen
de gebreken van beide, of van eene van beide, dikwijls aan de
aandacht ontsnappen. Ten bewijze strekke, dat hetzelfde grondstuk
bij elkaar opvolgende akten kan overgedragen of bezwaard zijn, terwijl
de aanduiding van het object in die akten steeds en op dezelfde
wijze foutief kan geweest zijn.
Zal ik mij om de aangevoerde redenen dan ook niet op tal van
feiten kunnen beroepen, de omstandigheid, dat het sterk sprekende
feiten zijn, die ik mededeel, en waaraan ik eenige opmerkingen zal
vastknoopen, om de mijns inziens slechte werking van het negatieve
stelsel in het licht te stellen, doet mij de hoop koesteren, dat men
ze eenige ernstige overweging waardig zal keuren.
Vooraf herinner ik slechts terloops aan de actio Pauliana, die op grond
van art. 1377 B. W. kan ingesteld worden door den schuldeischer,
wiens rechten door eene bedriegelijke handeling van den schuldenaar
mochten verkort zijn. Om het licht te doen vallen op de gevaren,
waaraan de koopers en hypothecaire schuldeischers onder de werking
van dat rechts-instituut zijn blootgesteld, kan ik volstaan, met te
verwijzen naar het vonnis van de Rechtbank te Groningen van 2
Juli 1880, hetwelk in hooger beroep werd bevestigd bij arrest van
het Hof te Leeuwarden van 11 Mei 1881, en wat de principieele
kwestie betreft door den Hoogen Raad, bij arrest van 28 Maart
1884 (Wbl. 5019).
Bij dat vonnis toch1), werd met een beroep ook op art. 1215
B. W. de vernietiging gelast van eene hypotheek van 35000,
Zie hiervoor: „de Werking der Actio Pauliana." Akad. Proefschr. van
A. Modderman, Szn. Groningen 1886.
