95
hoeksmeting worden gebaseerd, besluiten eerst het eigenlijke landmeten.
Moet geoefendheid in deze bewerkingen hoofdzakelijk in de prak
tijk worden verkregen, eene zakelijke en duidelijke behandeling,
zooals de schrijver die in de vorige hoofdstukken gaf, zou zeker
van belang zijn, zoowel voor hem, die zonder leiding van anderen
het boek gebruikt, als voor hen, die niet onverschillig zijn om te
weten hoe elders wordt gewerkt.
De drie volgende hoofdstukken behandelen het waterpassen en
het trigonometrisch en barometrisch hoogte meten.
O. m. treffen wij daarin aan de opnemingen van lengte en dwars
profielen en het nivelleeren eener vlakte, afbeeldingen van waterpas
instrumenten en statieven met beschrijving der inrichting, de wijze
van onderzoek en regeling dier instrumenten, waaraan de verdeeling
en de vergelijking der lengten van de waterpasbaken zich aansluiten.
Op de beschrijving van kleine waterpas-instrumenten zonder vaste
opstelling, de wijze van verzekering der punten, waarvan de hoogte
bepaald is, het waterpassen bij niet juist inspelende libel en ver
schillende andere bijzonderheden volgen eene beschouwing van den
invloed der fouten en een voorbeeld van vereffening van een geni
velleerd net.
In het hoofdstuk over trigonometrische hoogtemeting wordt het
meten van verticale hoeken beschreven, den invloed van aardkromming,
straalbuiging en kimduiking verklaard en krijgen wij voorbeelden te
zien van hoogte meting en vereffening van hoogte netten.
Aan het barometrisch hoogte meten worden 70 bladzijden gewijd.
Hoofdstuk XIII bevat de beschrijving van afstandmeters met en
zonder baak en onmiddellijk daaraan sluiten twee hoofdstukken over
tachymetrie en het gebruik van het planchet.
In het hoofdstuk over het uitzetten van bogen worden alle voor
komende gevallen behandeld, het uitzetten van lijnen in tunnels
niet uitgezonderd, terwijl het volgend hoofdstuk over photogrammetrie
de toepassing daarvan geeft op de terrein-opname der oase Dachel
in de Lybische woestijn door schrijver en den photograaf Remelé
in 1874 uitgevoerd.
Het laatste hoofdstuk (XVIII) draagt tot opschrift „die deutschen
Landesvermessungen". Het geeft een blik op de opmetingen sedert