6 Het hier boven bewezene is dus een schakel tusschen twee bekende stellingen uit de stereometrie. De equivalente zenithale projectie Bij deze kaartprojectie wordt een gedeelte van het aardoppervlak onmiddellijk overgebracht op een plat vlak, dat den bol raakt in het midden van het terrein. Elk plat vlak, gaande door het mid delpunt der aarde, door het raakpunt of centraalpunt en derhalve ook door het zenith daarvan, snijdt den bol volgens een grooten cirkel en het raakvlak volgens eene rechte lijn, gaande beide door het centraalpunt Deze laatste is nu de projectie van den grooten cirkel. Deze wijze van overbrengen der groote cirkels door het centraal punt hebben alle zenithale projecties gemeen, ze vertoonen dus alle de eigenschap, dat de hoeken tusschen de groote cirkels door het centraalpunt onveranderd in het platte vlak worden geprojecteerd. Zet men op aarde van het centraalpunt in alle richtingen den zelfden afstand uit, dan verkrijgt men een kleinen cirkel met het centraalpunt als pool. Bij alle zenithale projecties worden deze kleine cirkels voorgesteld door cirkels met de projectie van het centraalpunt als middelpunt. De wijze, waarop de straal in projectie afhangt van den spherischen straal der kleine cirkels op aarde, beslist nu verder over den aard der projectie. Stelt men den eisch, dat de afbeelding equivalent moet zijn, dan moet, om hieraan te voldoen, die straal gelijk worden genomen aan de koorde, die het centraalpunt met den omtrek van den te projec teeren kleinen cirkel op aarde verbindt, om welke reden deze pro jectie ook wel den naam van chordaal-projectie draagt. (Ook nog bekend als projectie van Lorgna of van Lambert). Dat de inhouden werkelijk gelijk blijven ziet men onmiddellijk. Elke kleine cirkel toch behoudt zijn inhoud, en dientengevolge ook een strook gelegen tusschen twee kleine cirkels. Daar verder twee groote cirkels op aarde door het centraalpunt gaande, eiken kleinen cirkel verdeelen in de verhouding der hoeken, die zij onderling in sluiten en die hoeken onveranderd geprojecteerd worden, worden ook de cirkels in de projectie in dezelfde verhouding verdeeld. Elk

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1895 | | pagina 6