179
zware velddienst, in een tropisch klimaat, veel van het lichaam
vergt, en slechts weinigen zich opgewekt gevoelen, in de vrije uren
hunne studies voorttezetten.
Dat het instrument naar mijne meening goede diensten zal kunnen
bewijzen bij het Landrente-kadaster, moet in dien zin opgevat worden,
dat ik het niet toegepast wensch te zien bij de berekening der
blokken, elk bestaande b.v. uit een complex sawahs, die gewoonlijk
denzelfden naam dragen en door natuurlijke scheidingen zijn begrensd.
Bij het Landrente-Kadaster mag tusschen de le en 2e bere
kening (op de schaal van 1 a 5000) een verschil bestaan van
0,03 V (60 F 0,02 F2) waarin F de oppervlakte van het
perceel in M2 aanduidt.
Om de gedachte te bepalen nemen wij b.v. een perceel van 75 cM2.
(ruim 18 H.A.) dan is hierbij de tolerans 1300 M2. of 3/4 van
de oppervlakte.
Daar men bij den stang-planimeter een verschil kan krijgen van
2 °/o ^us priori, voor dit doel, niet geschikt, waarbij nog
niet eens rekening is gehouden met de aflezingsfout en die veroor
zaakt door minder juiste rondvoering.
Waar ik het oog op had, dat is de onderverdeeling der blokken
wanneer die wellicht te eeniger tijd op het veldplan (b.v. schets
matig) mocht aangebracht worden. Zooals bekend mag veronder
steld worden heeft de kadastrale opname voor het Landrente-kadaster
niet individueel plaats. In elk blok komen dus herhaaldelijk sawahs
voor die aan meer dan één bezitter behooren.
Is nu de oppervlakte van het geheele blok voldoende nauwkeurig
bekend, dan kost het weinig moeite de grootte van elks individueel
bezit zoodanig te bepalen, dat de som der onderdeelen natuurlijk
overeenkomt met de vastgestelde oppervlakte van zoo'n blok.
Tot dat doeleinde blijf ik mijne meening vasthouden, dat het instru
ment werkelijk goede diensten zal kunnen bewijzen.
Het heeft boven de andere planimeters deze voordeden:
1°. Is het veel goedkooper;
2°. Is het niet aan ontregeling onderhevig; men heeft alleen te
zorgen, dat het bijltje voldoende scherp blijft om een duide-
lijken indruk in het papier achter te laten;