45
volle vrijheid slechts in naam, in schijn, niet in werkelijkheid
daarentegen is juist die volle vrijheid het ideaal, waarnaar Sir Robert
Torrens met zooveel succes streefde.
Gelijk in 't algemeen de hervormingen, waarop in onzen tijd wordt
aangedrongen, ten doel hebben, mede door uitbreiding van Staatszorg,
de afhankelijkheid en onderworpenheid van de groote menigte te
bestrijden en dus de ware vrijheid niet te beperken, doch omgekeerd
meer tot gemeen goed te maken, zoo zal ook de invoering van een
positief stelsel, in den vorm van het Torrensstelsel, leiden tot
verkrijging der „volle vrijheid van de bijzondere personen, om naar
eigen inzicht hunne belangen te behartigen," zooals nader zal
blijken.
In het positieve stelsel, zegt Mr. Hamaker heeft men „registers,
„die voor de overheid het middel zijn, waardoor zij aan het publiek
„mededeelingen doet omtrent de rechten op onroerend goed en de
„subjecten van die rechten", mededeelingen „die als waar gelden, al
„zijn zij niet waar; voor welker juistheid de overheid instaat." Op de
„inschrijving kunnen wij afgaan, niet omdat zij per se juist is, maar
„omdat zij per se als juist wordt gehandhaafd." (Weekbl. 1895 bl.
674, 687).
Te wiens behoeve zou de overheid instaan voor juistheid harer
mededeelingen, de inschrijving als per se juist worden gehandhaafd?
Niet ten behoeve van de gerechtigden in het grondboek vermeld,
wat de overheid ook moeilijk zou kunnen doen, daar zij zich met
de obligatorische verhoudingen tusschen de partijen niet inlaat. Ook
niet ten behoeve van erfgenamen of andere verkrijgers om niet;
evenmin van verkrijgers, die wisten dat de ingeschrevene geen recht
hebbende was.
Tot hare juiste proportie herleid, behelst bovenstaande definitie
niets meer dan het beginsel der openbare geloofwaardigheid (öffentliche
Glaube): het grondboek geldt als waar en als volledig ten behoeve
van bona fide derden verkrijgers en te hünnen behoeve alleen.
Doch meer dan in de definitie van Mr. Hamaker wordt door
de conclusiën, er uit getrokken, te groote kracht aan de inschrijving
toegekend, den indruk te weeg gebracht alsof het er slechts op
aankomt zijn recht geboekt te krijgen, om tegen elke uitwinning
gevrijwaard te zijn. „Onder het positieve stelsel is men of de ware,
