77
mansstand, wijl de plaats in het leger door Grieksche krijgslieden
werd ingenomen de eersten wijdden zich van dat oogenblik even
eens aan het landbouwbedrijf of trokken zich als rijke grondbezitters
op hunne eigendommen terug.
Ook werd onder de Ptolomeërs een tijd lang een gedeelte van
den eigendom aan de tempels onttrokkenzoo gebruikte b.v. Amasis de
inkomsten van den tempel van Heliopolis ter bestrijding van de
oorlogskosten, terwijl de tot op dat tijdstip bestaan hebbende vrij
dom van belasting voor den tempel werd opgeheven als gevolg van
de uitputting der schatkist door de vele oorlogen.
Uit het voorgaande blijkt dus dat de bodem van Egypte was
verdeeld in enkele uitgebreide eigendommen, en een groot aantal
erfpachtsperceelen.
Met zulk eene verdeeling van den bodem moest noodwendig eene
zekere mathematische ontwikkeling van het volk samengaan, en
uit den gunstigen uitslag waarmede de pogingen der oude Egypte-
naren zijn bekroond geworden, om de welvaart van het land te bevorderen
door aanleg van wegen en kanalen, mag worden afgeleid dat zij
reeds tamelijk ver gevorderd waren in de kennis der landmeetkunde.
Uit den bouw der piramiden die volgens Lauth reeds circa 3000
v. C. ontstaan zijn, blijkt ons reeds hunne geodetische vorming. Zij
zijn steeds met ieder zijvlak naar één der hemelstreken gekeerd,
zoodat de ribben de richtingen Z. W.W. N.N. O.en O. Z.
aanwijzen, terwijl eene constante verhouding bestaat tusschen de
verschillende afmetingen.
Met welk doel eigenlijk de piramiden gebouwd werden, is niet
bekend l); volgens Böckh zou de Egyptische normaalmaat daaraan zijn
ontleend, welke bewering echter niet zeer waarschijnlijk is, daar de
afmetingen der piramiden niet allen dezelfde zijn.
Behalve uit den bouw der piramiden bleek de geodetische ontwikke
ling der Egyptenaren uit den aanleg van kanalen, daarvoor toch is de
kennis van profielberekeningen en van het waterpassen onontbeerlijk.
De peilschaal (Nijlmeter), door Moeris-Phiops opgericht bij Elephan
tine, is een merkwaardig monument uit de Egyptische oudheid; zij
is verdeeld in zoogenaamde koninklijke ellen van 0,527 meter.
l) Het schijnt thans vast te staan, dat zij grafkelders voor de Pharao's
bevatten. [Red.]
