138
werd door 16 departementale comités ontkennend, door 65 bevestigend
beantwoord (6 onthoudingen) x)
Twisten over de grenzen zijn aan de orde van den dag; vele
processen worden gevoerd, hoewel de waarde van de betwiste strooken
gronds bijna altijd veel geringer is dan de kosten van een proces
bedragen. Over die wanverhouding geven de rapporten der depar
tementale comités vele staaltjes.
In dat van Haute Marne bijv. wordt melding gemaakt van een
proces over een terrein van nog geen 50 centimes waarde, kosten
176 frans.
Yonne spreekt van een geval dat de verhouding was 5 frs. en
1000 frs, en van een ander geval eveneens een strook van ongeveer
5 frs. waarde betreffende, waarbij in appel werd gekomen tot aan
het hof van cassatie toe, kosten voor de verliezende partij 7000,
voor de winnende 1100 frs. 2)
In Morbihan woonde een eigenaar, wiens geheele bezitting, een
huisje met twee perceelen grond, groot ongeveer een hectare, werd
geëxecuteerd omdat hij zijn deel niet kon betalen in de kosten van
twee processen over de grenzen, waarin twee rijke grondeigenaars
hem hadden gewikkeld.
De gerechtelijke weg voor grensbepaling is alleen toegankelijk
voor rijke grondbezitters (Yonne).
Het komt somtijds voor dat het perceel van een der eigenaars
door de omliggende is opgeslokt. In deze en dergelijke gevallen
worden al de eigenaars van het blok in de zaak betrokken, de twist
gelijkt dan öp een brand, die hoe langer hoe verder om zich heen
grijpt, de kosten stijgen voortdurend, de geheele gemeente verkeert
jaren lang in onrust en spanning.
Door tusschenkomst van de Regeering werd aan de kantonrechters,
die in Frankrijk bevoegd zijn van grensgeschillen kennis te nemen
zoolang de titel niet betwist wordt, inlichtingen gevraagd omtrent
het aantal en de kosten van dergelijke processen.
Dat aantal bedroeg in de jaren 1886 a 1890: 28337bij 20192
gevallen werd een onderzoek in loco ingesteld. De kosten liepen
Procès-verbaux, fase. 4, p. 500.
J) Procès-verbaux, fase. 4, p. 543.