139
tusschen 3 en 8100 frs. J); zij zijn gemiddeld beduidend geringer
dan hier te lande waar die processen bij de rechtbank aanhangig
gemaakt moeten worden.
Het aantal grenstwisten, dat langs anderen weg wordt beslecht,
is vele malen grooter. De kantonrechters prijzen algemeen den
weldadigen invloed der tnsschenkomst van landmetersaan wien dan
ook de beslechting der meeste grensgeschillen wordt opgedragen;
zij klagen daarentegen over den noodlottigen invloed van zaakwaar
nemers, die het twistvuur aanblazen, de quaesties verwikkelen, de
kosten opdrijven 2).
In vele gemeenten is men er toe overgegaan om langs minnelijken
weg de grenzen van alle eigendommen vast te stellen en af te palen
(bornages collectifs).
Door eene zeer ruime opvatting van art. 646 C. C. „tout pro-
priétaire peut obliger son voison au bornage de leurs propriétés
contiguës", kwamen de kantonrechters er toe bij vele grensgeschillen
al de omliggende perceelen in de quaestie te betrekken.
Naar aanleiding hiervan nam de kantonrechter Freyssinaud
te Limoges (Haute Vienne) het initiatief tot bornages collectifs in
de omstreken dier stad. Hij slaagde er in door tact, toewijding
en overreding al de eigenaars van eene oppervlakte van meer dan
10.000 hectaren tot vaststelling en afpaling der grenzen te be
wegen en alle geschillen in der minne uit den weg te ruimen. De
kosten bedroegen slechts van 0,70 tot 2 frs. per hectare.
Van voorstander der verplichte afpaling is de heer Theyssinaud
door die ondervinding bekeerd tot voorstander der vrijwillige af
paling 3).
De bornages collectifs hebben vooral in het departement Oise
uitgebreide toepassing gevonden, niet minder dan 650 van de 701
gemeenten zijn er toe overgegaan.
Het nuttig effect van dien maatregel is evenwel niet duurzaam,
indien het resultaat niet door opmeting wordt vastgelegd.
Van verder reikende strekking zijn de abornements généraux"
Procès-verbaux, fase. 4, p. 502.
J) Procès-verbaux, fase. 4, p. 470.
3) Procès-verbaux, fase. 4, p. XXVI, 481.