83
en Rotterdam en eindelijk werden uit Rotterdam behalve de drie bovenge
noemde punten Willemstad, Numansdorp en Brielle nog als tusschenpunten
ingesteld de punten Delft (gebouw voor Geodesie), Teunisduin en Leiden
(sterrenwacht), reeds bij de primaire driehoeksmeting vermeld, en verder
Delft (Nieuwe Kerkstoren), 's Gravenhage, Leiden (Saaihal), Leiden (stadhuis)
en Hazerswoude.
Bovendien werden, 'voor zooverre de gelegenheid zich daartoe voordeed
een aantal kerktorens, ten getale van 187, als nevenpunten ingesteld om
later als punten van de tweede of van lagere orde gebruikt te kunnen worden.
Met het aanschaffen en het onderzoek van de instrumenten voor de
secundaire driehoeksmeting werd verder voortgegaan.
Van de bij den heer Wanschaff in Berlijn bestelde theodolieten werden
nog drie stuks met cirkelranden van 21 centimeter ontvangen, terwijl de drie
overige met cirkelranden van 14 centimeter in het begin van 1897 verwacht
worden. De bovengenoemde drie theodolieten werden onderzocht en in orde
bevonden met uitzondering van een van de randverdeelingen. In deze rand-
verdeeling vertoonde zich eene periodieke fout grooter dan bij de vroeger
geleverde verdeelingen. Deze rand werd daarom teruggezonden tot het aan
brengen van eene nieuwe verdeeling. Bij onderzoek bleek deze echter dezelfde
fout te bezitten zoodat zij nogmaals zal worden opgezonden.
Getijwaarnemingen. Gedurende een tweetal maanden heeft de heer ingenieur
Engelenburg zich nog met enkele berekeningen omtrent de waterhoogten
te Hoek van Holland en Helder bezig gehouden.
Sterrekundige waarnemingen. Hoewel reeds in 1895 de heer A. Pannekoek,
doctorandus in de wis- en sterrekunde, door de commissie tot ingenieur voor
de sterrekundige bepalingen was benoemd, meende de commissie toch de
gelegenheid niet te mogen laten voorbijgaan, een tweeden ingenieur voor deze
afdeeling aan zich te verbinden, nl.: den gewezen luitenant ter zee R.
Posthumus Meyjes, die gedurende ruim drie jaren in den O. I. Archipel,
voor de verbetering der zeekaarten en voor de nauwkeurige aanduiding door
sterrekundige waarnemingen van grenzen, (op Borneo tusschen Nederlandsch-
en Engelsch- op Nieuw Guinea tusschen Nederlandsch- en Duitsch gebied),
belangrijke diensten bewezen had, doch thans dën zeedienst verlaten hebbende,
zich genegen betoonde, zich ook hier te lande aan dergelijke werkzaam
heden te wijden. Zijne benoeming ging den l9ten Mei inin welke maand
de beide ingenieurs naar de hun aangewezene plaatsen vertrokken, waar de
pijlers voor het opstellen hunner instrumenten, door de ingenieurs voor de
driehoeksmeting, ten behoeve hunner hoekmetingen gebouwd, nog aanwezig waren.
De universaal-instrumenten, waarmede hunne bepalingen verricht zouden
worden, werden door de directeuren der sterrenwachten te Leiden en Utrecht
in bruikleen afgestaan; de tijdmeters evenzoo, met goedkeuring van den
Minister van Marine, door den verificateur van 's Rijks zee-instrumenten;
